voeding & keuken

Terug

 

 


Notes

1. Suiker bestaat in verschillende soorten, en onder verschillende namen, op de Britse en Amerikaanse markt.
Britse website (met beschrijvingen en illustraties): link. Amerikaanse website: link
Enkele voorbeelden:

Ned. BrE AmE

geleisuiker, glaceersuiker, (zeer fijne poedersuiker, met wat toegevoegd zetmeel om klontering tegen te gaan)

icing sugar

confectioner’s sugar
(10x powdered), fondant sugar

poedersuiker (iets grover dan de BrE/AmE variant)

powder sugar

powdered sugar

(fijne) strooisuiker

castor/caster sugar,
powdered (granulated) sugar
N.B. “The spelling ‘castor‘ is now quite common
(Alan Davidson, Oxford Companion to Food)

super-fine sugar, caster sugar (superfine sugar = ultrafine sugar = bar sugar = instant dissolving sugar = berry sugar = castor sugar = caster sugar dissolves more quickly, and is recommended for sweetening beverages, and for making meringues, cakes, soufflés, and mousses)

(witte) kristalsuiker

(white) crystal(line) sugar, table sugar

granualated sugar*
(Regular sugar = fine granulated sugar = table sugar = standard granulated sugar = extra-fine granulated sugar is the standard table sugar we’re all familiar with.)

ruwe (riet)suiker

(BrE) demerara sugar

(BrE) muscovado sugar

(BrE) turbinado sugar

demerara sugar: ruwe rietzuiker, met lichte, goudgele kleur en grove korrel vergelijkbaar met de Nederlandse ruwe rietsuiker, geschikt voor gebruik in koffie of thee. Let op: London demerara, heeft wel dezelfde groffe korrel als demarara sugar, maar is een geraffineerde kristalsuiker waaraan molassen zijn toegevoegd, dus feitelijk geen ruwe rietsuiker)

muscovado sugar = ‘Barbados sugar’ / ‘moist sugar’ (grove korrel, deels geraffineerd, met een lichtbruine tot donkere, chocoladebruine kleur: een Britse specialiteit met een sterke caramelsmaak (hoe donkerder, hoe meer caramel), te gebruiken op dezelfde manier als gele of bruine basterdsuiker (light and dark brown soft sugars). Barbados sugar en Muscovado sugar zijn in principe hetzelfde product, alhoewel Barbados sugar strikt genomen alleen op de Barbadoseilanden wordt gemaakt, terwijl de term muscovado sugar overal wordt gebruikt waar men rietsuiker verbouwt en verwerkt; vanwege het eenvoudige productieproces wordt soms het ook wel  aangeduid als poor man’s sugar.

turbinado sugar (= ‘raw sugar‘ or ‘sugar in the raw‘ , ruwe goudkleurige of bruine rietsuiker , geschikt voor thee of koffie, vaak gebruikt als alternatief voor gewone tafelsuiker, ook in restaurants. In recepten voor koekjes, muffins vaak gebruikt als alternatief voor brown sugar (het bevat meer vocht en caramelsmaak dan gewone tafelsuiker)

brown sugar*, dark brown sugar, moist sugar, granulated brown sugar*

kandijsuiker

crystal sugar

pearl sugar, sanding sugar, decorative sugar, coarse sugar, confectioners’sugar (4x powdered),

‘Sanding sugar’ has larger granules that sparkle when spinkled on baked goods and candies. ‘Coarse sugar’ has a larger grain size than regular granulated sugar. It tends not to change color or break down at high temperatures. It’s similar to (and often mistaken for) sanding sugar.

(bruine) basterdsuiker

soft brown sugar, (soft cane sugar*)
eventueel te vervangen door Muscovado sugar (= also called: Barbados sugar = moist sugar
zie onder ‘bruine rietsuiker’)

light brown sugar, golden brown sugar

lichtbruine suiker   sand sugar

Stadia van het verhitten/karameliseren van suiker:
(Zie o.a. Liesberth Spreeuwenberg’s Culinair Woordenboek, Prentice Hall’s Dictionary of Culinary Arts (AmE) en het Amerikaanse standaardwerk Joy of Cooking). N.B. de definities (temperaturen) in de geraadpleegde boeken komen niet steeds overeen.

Ned. (Spreeuwenberg) BrE (approximate) equivalent AmE (approximate) equivalent
siroop (100 °C) thread (Prentice Hall: 103°C, Spreeuwenberg: vanaf 102°C)
large thread (Prentice Hall: 107°C), pearl ( Spreeuwenberg: vanaf 106°C, sic!)

pearl (Joy of Cooking: 220-222°F)
thread (Prentice Hall: 103°C,
Spreeuwenberg: 106-112 °C,
Joy of Cooking: vanaf 230°F
Davidson: 106-113°C)

dunne draad (101°C)
dikke draad (102-3°C)
kleine vlucht (103-4°C)
grote vlucht (107°C) blow, soufflé  (Spreeuwenberg: vanaf 110°C) blow, soufflé (Joy of Cooking: 234°F)
kleine bal (109-116°C) soft ball (Prentice Hall: 115°C, Spreeuwenberg: vanaf 116°C)

soft ball (Prentice Hall: 112°C,
Spreeuwenberg/Davidson: 112-116 °C,
Joy of Cooking: vanaf 234°F)

grote bal (120-126°C) hard ball (Prentice Hall :121°C, Spreeuwenberg: vanaf 121°C) firm ball (Prentice Hall: 118°C, Spreeuwenberg: 116-120 °C, Joy of Cooking: 244-248 °F, also , Joy of Cooking ‘hard ball‘ 250-266°F, Davidson: hard ball 121-130 °C).
breekbaar (129-133°C) light crack  (Spreeuwenberg: vanaf 129°C soft crack (Prentice Hall: 132°C, Spreeuwenberg/Davidson: 132-143°C, Joy of Cooking: 270-290°F)
zeer breekbaar (145-150°C) hard crack (Prentice Hall: 157°C, Spreeuwenberg: vanaf 143°C ) hard crack (Prentice Hall: 149°C, Spreeuwenberg/Davidson: 149-154 °C, Joy of Cooking: 300-310°F)
lichte karamel (151-160°C) caramel (Prentice Hall: 182°C, Spreeuwenberg: vanaf 180°C)

caramel (Prentice Hall: 154-170°C, Spreeuwenberg: 160-170 °C,
Davidson 160-177 °C )


donkere karamel (161-170°C)

2. ‘stroop’
(BrE) black treacle = (AmE) molasses
(BrE) golden syrup = (AmE) (substitute light) corn syrup
(BrE) corn syrup = (AmE) glucose syrup (a liquid sweetener of drinks and foods = hydrolysed maize starch)
(AmE) maple syrup (bereid van de Acer saccharum)
(AmE) cane syrup (te gebruiken i.p.v. golden syrup)

3. chocoladerepen/-snoep
(BrE tot 1990:) Marathon = (AmE) Snickers*         = (Ned) Snickersreep)
(BrE) Milky Way = (AmE) Three Musketeers        = (Ned) Milky Way
(BrE) Smarties = (AmE) M&Ms*, Reese’s Pieces = (Ned) Smarties, M&Ms, Treets
(BrE) Fizzers = (AmE) Smarties = (CanE) Rockets = (Ned) ………
(BrE) Polos = (AmE) Life Safers                                = (Ned) Polos

(BrE) Fizzers = (AmE) Smarties = (CanE) Rockets (BrE) Fizzers = (AmE) Smarties = (CanE) Rockets (BrE) Smarties(AmE) M&Ms*, Reese's Pieces
(BrE) Smarties = (AmE) M&Ms*, Reese’s Pieces

 

toffee/taffy
(BrE) toffee = ± (AmE) taffy
Taffy‘ is ook de gangbare term in Schotland en het noorden van Engeland.
The Oxford Companion to Food vermeldt dat (AmE) taffy niet helemaal hetzelfde is als (BrE) toffee:
“Toffee is] the modern British name for  a sweet formerly called ’taffy’. The older name still survives in the USA, but British toffee and American taffy are not quite the same.”

4. Melkproducten komen onder verschillende namen op de markt, afhankelijk van (soms cultuurgebonden, regionale) tradities, bereidingswijzes, vetgehaltes, etc.
Voorbeelden van verschillende melkclassificaties, en –benamingen:

some milk classifications

Ned. BrE AmE
(de onderstreepte termen + percentages zijn volgens McGee)
0% melk (bijna geen vet) skimmed milk* (± 0.1% MF) skim milk, fat free milk, non-fat milk (0,5% MF)
magere melk, ± 1% vet partly skimmed milk* low-fat milk (0,5 – 2% MF: i.e. any milk with a reduced milk-fat content)
halfvolle melk (±2% vet) semi-skimmed milk (1,5-1,8% MF), traditioneel met zilverkleurige of roodgestreepte dop) reduced-fat milk, 2% milk
volle melk (3 – 4 % vet) full cream milk, whole milk whole milk (minimaal 3,25% vet en 8,25% ander vaste melkbestandsdelen)
koffiemelk, 12% half cream ± half-half cream, half-and-half:
10% MF
(koffie)room, 18% vet cream, single cream light cream, coffee cream, table cream (18-30% MF)
slagroom whipping cream (35% MF),
whipped cream
light whipping cream (30-36% MF)
whipping cream: 35% or more
double cream (48% MF) heavy whipping cream (36% MF or more),
extra heavy/manufacturer’s cream
(38-40% MF or more), plastic cream (65-85 MF)
clotted cream (55% MF)

(BrE) double cream = (AmE) whipping cream: dikke room, soms met een vetgehalte van 55% of meer, dat dan met 10% melk moet worden verdund om tot slagroom te kunnen worden geklopt.
(AmE) double cream = zachte roomkaas bereid uit melk met toegevoegde room (= double cream cheese)
In AmE is er een onderscheid tussen whipping cream en whipped cream. Dit verschil is er niet in BrE.
(AmE) whipping cream = nog vloeibare slagroom
(AmE) whipped cream = geklopte slagroom

5. Kwarkachtige producten
Door toevoeging van zuurproducerende ‘starter culture’, en een heel klein beetje ‘rennet’, gestremde melk met verschillende dikte- en zuurtegraad, vetgehalte, eventueel toegevoegde room, etc. (N.B. in het geval van cheddar, wordt het stremmingsproces helemaal mb.v. ‘rennet’ op gang gebracht: hierdoor bevat cheddar meer calcium)
cottage cheese, cheese curd: ongeperste gestremde melk, met nog een hoeveelheid wei, klonteriger dan kwark, en iets zuurder.
sweet curd cheese, soft curd cheese, quark: (1) minder zuur en een relatief hoog lactosegehalte, door uitspoelen van wei, (2) i.t.t. cottage cheese blijft het het kwarkstremsel mooi glad doordat het niet wordt gesneden of gekookt, maar door schudden wordt ‘gebroken’.
hoop cheese, farmer’s cheese, pot cheese, soft unripened cheese (geperst, dus eigenlijk een heel jonge, ongerijpte kaas, ‘fromage frais’, dikker dan Nederlandse kwark)
full-cream curd cheese
sour-milk cheese (New England)
cream cheese

6. Rundvlees
Doordat in de VS het vlees anders gesneden wordt dan in het Verenigd Koninkrijk, zijn ook de benamingen voor bepaalde stukken vlees verschillend; de slachtmethodes verschillen vooral wat betreft de duurdere, exclusievere delen van het rund, zoals het lendenvlees (lendenbiefstuk)de runderhaas/ossenhaas (filet, chateaubriand, tournedos).
De Amerikaanse porties zijn vaak anders gesneden en royaler; een Amerikaanse T-bone steak is een stuk lendenbiefstuk met bot plus een stuk ossenhaas van de korte haas (circa een halve inch dik) ; en de (AmE) porterhouse steak is een soort T-bone steak met een stuk van de dikke haas (tot 32 mm dik).
Volgens Alan Davidson in The Oxford Companion to Food (onder het lemma “beefcuts”) is de Amerikaanse manier van slachten eenvoudiger en grover dan de Britse vanwege de sterkere nadruk op het snijden van vlees dat geschikt is voor de gril (AmE: broiling).
De Britse slagers en restaurants verkopen de lendenbiefstuk (BrE porterhouse steak (!) / AmE striploin steak of New York steak) en de ossenhaas (BrE fillet steak / undercut / AmE tenderloin steak) meestal apart.
Voor Canadezen die niet alleen met met de Britse en Amerikaanse, maar ook met bijvoorbeeld de Franse manier van slachten en voedselbereiding (en bijbehorende terminologie) te maken hebben, ligt het soms nóg gecompliceerder.

British cuts of beef

British cuts of beef

American cuts of beef

American cuts of beef

Enkele Amerikaanse websites met een overzicht van benamingen, specificaties en illustraties:
www.beefretail.org (link)
www.ruthschris.com (link)
www.ams.usda.gov (link)
www.cookswares.com (link)
Vergelijk:

beef cuts

Ned. BrE AmE
schenkel van de voorvoet shank of beef foreshank
magere runderlap uit de nek neck of beef, clod  
  forerib of beef, standing rib roast  
(ronde spier midden bovenaan de achterhand) (part of the topside) eye of round
staartstuk (voor rosbief, tartaar, etc.) silverside bottom round, outside round, crown rump (roast), rump roast
biefstuk (van platte bil met muis) topside (beef) top round
lendenbiefstuk (van de dikke lende)   rump steak*
achterste helft van de lende sirloin* (rear half of the whole loin)
bovenste deel van de lende, vlak vóór achterpoot, bil en staartstuk (upper part of the loin, just in front of the round, i.e. some of the BrE rump, plus the rear part of the BrE sirloin) sirloin*
    shell steak (= sirloin steak without bone)
    wedgebone steak  (= steak cut from the sirloin)
dubbel lendenstuk (dunne lende, braadstuk met ruggengraat) baron of beef double sirloin (steak)
lendensteak (dunne lende, zonder ossenhaas) porterhouse steak (≠ AmE porterhouse steak) strip steak, strip loin steak*, New York steak, New York strip, etc.
ossenhaas, (chateaubriand, tournedo, filet) fillet (of beef), fillet (beef)steak tenderloin (steak)*
vanglap (vlees van de …) flank (steak) skirt (steak)
vlees van de vanglap (taai vlees van de onderkant van de buik + middenrif) thin flank skirt*
  point steak (thin end of a slice of beef rump steak)
vlees van gehele acherpoot behalve de schenkel (whole of rear leg without the shin, but with rump, topside, silverside and part of the thick flank) round of beef
vlees(lapje) van de achterhand rump, rump steak

(cut of beef from hindquarter behind the sirloin down to the thick flank)

(goedkoper) mager braadvlees van de voorkant van de achterbil thick flank, top rump  
vlees uit de buikholte (voor stoofschotel of industriële verwerking) thin flank  
vlees van het middenrif thin skirt  
(achter)schenkelvlees (vlees van het onderste deel van de achterpoot, voor bouillon, heldere soep, of langdurig stoven) shin beef hindshank
(voor)schenkelvlees (rundvlees van het onderste deel van de voorpoot voor bouillon of heldere soep) shank*  
     
rundvlees van de uiteinden van de ribben, de Engelseplate, en een deel van de vanglap (thin flank)   short plate
rundvlees tussen rib en plate   short ribs
Amerikaanse steaks : vleeslapjes met dikte 3/4 tot 3 inch (from: The Joy of Cooking)
short loin (voorste deel van de dunne lende)

ossenhaas-gedeelte op voorste helft van de dunne lende (= AmE tenderloin = AmE fillet )

1. tip section (dunne uiteinde van ossenhaas, meestal in blokjes gesneden voor brochettes of beef kebabs)
2. filet mignon = small fillets (= ‘biefstuk van de haas’)
3. tournedos (= Ned. ook: medallions, ca. 1 inch dik, van dunne deel v/d ossenhaas)
4. fillet steaks (ca. 1½ – 2 inch dik, op dunne deel van de ossenhaas)
5. chateaubriand (2 tot 3 inch dik, tweede helft van dikke deel)
6. tenderloin butt = the head (tot bijna op de helft van het dikke deel van de ossenhaas,)

voorste deel van dunne lende (short loin) mét ossenhaas en mét bot)

T-bone steak
T-bone steak

porterhouse steak
porterhouse steak

voorste deel van dunne lende (zonder ossenhaas maar mét bot) top loin steak = strip loin steak = shell steak = strip steak = Delmonico steak 
voorste deel van dunne lende (zonder ossenhaas en zonder bot) = Ned. lendenbiefstuk / entrecote) Kansas City steak, New York (strip) steak, boneless (club) steak
sirloin (achterste deel van dunne lende)
bovenkant van de sirloin

top sirloin
top butt sirloin
hip sirloin
center-cut sirloin

onderkant van de sirloin

bottom sirloin
bottom butt (tri-tip steak, triangle steak)

rib section
riblapjes van de dikke en fijne rib (mals vlees) rib steak, prime rib (steak), boneless rib-eye (steak) ,(soms:) Spenser steak
steaks from the rump / round  (bovenste deel v/d bil van het rund)
biefstuk (van de rump / round): minder mals, meer smaak top round
bottom round
round tip steak = knuckle steak
eye-of-the-round steak
(= kogelbiefstuk, relatief taai)
rump steak
round steak = Swiss steak (indien vermalst)

steaks van het onderste deel van de achterhand

 

flank steak (mager vlees)
skirt steak (malser en vetter dan flank steak)

steaks from the chuck section (= shoulder section)
  blade steak (= blade bone)

skirt (steak):
(BrE) vlees van het middenrif
(AmE) vlees van de vanglap
sirloin:
(BrE) achterste helft van de lende: rear half of the whole loin
(AmE) bovenste deel van de lende, vlak vóór achterpoot, bil en staartstuk: upper part of the loin, just in front of the round, i.e. some of the BrE rump, plus the rear part of the BrE sirloin
sirloin steak:
(BrE) entrecote steak, circa 1,5 tot 2 cm dikke plak sirloin (van de dunne lende, maar niet van de haas), zonder bot;
(AmE) deel van de sirloin (dunne lende), meestal mét een laagje vet en met of zonder een stuk bot van de wervel (afhankelijk van de vorm van het bot kan de steak dan worden aangeduid als pinbone, flatbone, wedgebone; of zonder bot: boneless)
strip loin
(AmE) steak van de dunne lende zonder ossenhaas (bijv. New York steak): longitudinal muscle from the back of the beef
(AusE) fillet steak of lamb or pork
shank
(BrE) rundvlees van het onderste deel van de voorpoot voor bouillon of heldere soep
(AmE) deel van de poot, inclusief het scheenbeen
In de VS wordt het rundvlees geclassificeerd als, respectievelijk prime, choice, good, standard, commercial (= utility). Groot Brittannië kent geen officieel classificatiesysteem.

7. gaarheid, doorgebakkenheid van vlees
vleesbereiding:
(BrE) underdone = (AmE) rare (‘niet helemaal doorbakken’, ‘niet gaar’, ‘saignant’, ‘rood’, ‘op de Engelse manier’)

8. (BrE) oxford sauce = ± (AmE) cumberland sauce

9. (BrE) rum-butter / (AmE) hard sauce

10. (BrE) mustard and cress / (AmE) sprouts:
(Ned.) spruitgroenten, gebruikt als garnering of in salade, van mosterdplant en tuinkers
    (BrE) mustard and cress / (AmE) sprouts

 

11. biscuit
(AmE) biscuit = “rond broodje”; a hot tea-roll (definitie uit Baedeker’s United States, 1893); een typisch Amerikaans rond broodje dat, vaak vers gebakken, bij het ontbijt of als lunch wordt gegeten. Een (AmE) biscuit is niet zoet en het is niet krokant of droog (heel anders dus dan een Britse scone, en het is geen cracker, biscuitje, of beschuitbol). Een (AmE) biscuit is stevig, zacht en kan goed boter of (AmE)
gravy absorberen. Het is dus een broodachtig product met een minder vaste structuur dan een scone.

In de Oxford Companion to Food, noemt Alan Davidson Guernsey en het noord-oosten van Schotland als de uitzondering op de regel waarbij het woord ‘biscuit’ nog steeds de vroegere betekenis heeft:
“In Modern Britain, the application of the word ‘biscuit’ to breads which are soft and fresh has survived on Guernsey, and in the north-east of Scotland where ‘soft biscuits’ are flat buns made from bread dough kneaded with butter and sugar. This is possibly the origin of the N. American habit of referring to scones as biscuits.”
Opmerking n.a.v. Dictionary of Modern American Usage van H.W. Horwill (1935, 1946):

The English biscuit has become a cracker in American English though, oddly enough, an American firm which manufactures it on a large scale calls itself the National Biscuit Co., not the National Cracker C.. The American biscuit is quite diffferent. It is soft, not hard, and is something in the nature of an English scone, but much lighter, never sweet, and always served piping hot with plenty of butter. It is made of dough, raised with yeast or soda, and sometimes shortened with lard.”
De Amerikaanse fabrikant National Biscuit Co. produceert onder andere het fourré-koekje (crèmekoekje) “Oreo”.
De naam van het Amerikaanse oreo-koekje is sinds haar introductie in 1912 enkele malen veranderd (zie wikipedia link):

– in 1912 heette het “Oreo Biscuit
– in 1921 werd het “Oreo Sandwich”
– in 1948: “Oreo Creme Sandwich”
– in 1974: “Oreo Chocolate Sandwich Cookie

N.B.
– In het Verenigd Koninkrijk heten de Oreo- crèmekoekjes ook “Oreo biscuits”
– In Nederland en België is het vooral bekend van het merk Prince (choco, vanille), van de fabrikant LU. Voorheen werden de ‘prince fourré koekjes”(prinsenkoeken) geproduceerd door de Belgische producenten Parein en De Beukelaer (link)
(Ned.) fourré(-koekje) = crèmekoekje = (België, voorheen) prinsenkoeken = (AmE) “sandwich cookie” = (BrE) “cream biscuit”.

(AmE) “cream biscuit” heeft tegenwoordig een andere betekenis dan (BrE) “cream biscuit”. Zie foto:

(BrE) cream biscuits (AmE) cream biscuits

(AmE) biscuits worden vaak met vlees, een saus, en zelfs met groentes als een soort warme maaltijd geserveerd. Bijvoorbeeld: “fried or roasted meat, steamed veggies, with biscuits or cornbread“.
Of: biscuits with fried chicken (or sausage) and gravy (AmE gravy = stevige, romige saus met melk, bloem, en al dan niet gevuld met vlees).

Voorbeelden (AmE) biscuit:
– … a biscuit … loaded with sausage, Cheddar, and what appeared to be mustard …
(John Grisham, The Summons, chapter 27)
– “sweet potato biscuits straight from Reeva’s oven“, en : He “(…) ate a biscuit with ham“. (John Grisham, The Confession, chapter 8)

– “She shook flour into the deep grease to make gravy. (…) He (…) loaded his plate with pork and tw big biscuits and poured the thick gravy over the whole mess (…)” (John Steinbeck, The Grapes of Wrath, ch. 8)
– “Dutch oven biscuits or cornbread and plenty of gravy to go over it.” (John Steinbeck, The Grapes of Wrath, ch. 17)
– Lee finished her struggle with the canned biscuits. She placed them on a small platter along with the eggs and served them. (John Grisham, The Chamber, ch. 41)
– Joyce fixed grits and hot biscuits for breakfast. (Elmore Leonard, Pronto, chapter 27)
Chicken and noodles cooked in chicken soup with (…) a biscuit in it. (Elmore Leonard, The Switch, chapter 12)
He handed her a cup of coffee, a tin plate of warm meat, beans and fried biscuits. (Harry Whittington, Desert Stake-Out, chapter 12)
– [H]e’d (…) fix himself breakfast, a big country breakfast …. eggs, grits, biscuits, smoked ham (…). > een boerenontbijt …. met eieren, maïspap, warme broodjes … (Tom Wolfe, AMan in Full, chapter 6)
The scrambled eggs (well done), the steaming grits (with a little butter), the hot biscuits (…).(Tom Wolfe, AMan in Full, chapter 6)
He reached for a hot biscuit and split it and palced a great gob of butter in the center of the upper half (…). (Edna Ferber, Giant, chapter 6)
Hot thick biscuits in a little baking crock, they bubbled a little with heat and butter. (Edna Ferber, Giant, chapter 10)
– (…)  he never touched beans and lived mainly on sourdough biscuits (…). (Larry McMurtry, Lonesome Dove, chapter 1)
He broke a biscuit in two and wiped his gravy bowl clean. (Larry McMurtry, The Last Picture Show, 1966, chapter 7)
(…) little wide-apart breasts the size of baking-powder biscuits (…). (John D. MacDonald, The Lonely Silver Rain, chapter 19)
Robair served a ranch-style breakfast: steak and eggs, hot biscuits. (Harold Robbins, The Carpetbagger, book 1, chapter 8)
– There were small hot biscuits, and she served coffee in squatty orange cups. (John D. MacDonald, Cancel All Our Vows, 1953, chapter 17)
– Suddenly famished, he went inside and enjoyed eggs and biscuits with the truckers. (John Grisham, The Judge’s List, 2021, chapter 29)
– We unwrap fast-food sausage biscuits as we leave the parking lot. (John Grisham, Rogue Lawyer, 2015, chapter 2)
In the town of Batesville they passed a fast-food place that advertised chicken biscuits and twenty-four hour service. (John Grisham, Ford County Stories, “Fetching Raymond”)
– Late Saturday morning, I walk down to the square, to a coffee shop, and buy some sausage biscuits. (John Grisham, Ford County Stories, “Fetching Raymond”)

Waar de ene Amerikaans houdt van toast, houdt de ander van biscuits. Volgens sommigen ligt de zogenaamde toast/biscuit line ergens in the Mid-West van de VS, ter hoogte van St. Louis: ten noorden ervan krijg je meestal toast bij het ontbijt aangeboden, ten zuiden ervan biscuits.Maar ook in het noorden van de VS (Oregon, Wyoming, Nebraska, Iowa, etc.) zijn biscuits & gravy populair.
De ingrediënten van een (AmE) biscuit: 2 kopjes bloem, 4 theelepels bakpoeder (i.p.v. gist), 3 eetlepels boter, 1/2 theelepel zout, 3/4 kopje melk: laag deeg maken van ca. 1 inch dik, ronde vormpjes snijden, 15 minuten in de oven.
Vergelijk de basisingrediënten van (BrE) scones: 2 kopjes bloem,1 eetlepel bakpoeder, 2 eetlepels suiker, 1/2 theelepel zout, 3 eetlepels boter, 1 geklopt ei, 3/4 kopje melk.
Alan Davidson noemt ook als uitzondering de ‘beaten biscuits‘, een typische zuidelijke specialiteit in de VS waarbij het (AmE) biscuit een afwijkende betekenis heeft: “they are an exception to the general N. American habit of using the word ‘biscuit’ to indicate a soft product similar to a British scone.”
Davidson vergelijkt (BrE) scone met (AmE) biscuit en merkt op dat het woord ‘scone’ niet onbekend is: “the term ‘scone’ has also come into limited use in N. America”. 

Voorbeelden (BrE) biscuit:
De volgende Brits-Engelse voorbeelden kunnen de Amerikaanse lezer gemakkelijk op het verkeerde been zetten
omdat het niet meteen duidelijk is of het om “biscuits” gaat in (1) de (Britse) betekenis van een tussendoortje (koekje) of in (2) de Amerikaanse betekenis van een broodje (“a hot tea-roll”) bij een maaltijd  (zie het Baedeker-citaat boven)

[T]hey made tea for the four of them, (…) inviting them to sample Kim’s biscuits, newly baked and hot from the Aga. An irresistable smell, rich and spicy, wafted from the open oven door. The biscuits, almost too hot to handle, thin and crisp, were delicious. (The Private Patient, P.D. James, book 3, chapter 10)
Grace pushed a plate of biscuits towards her. Somehow she had expected scones, but these were small and delicate almond wafers, perfect with strong tea. (Frances Fyfield, The Art of Drowning, ch. 1)
– a dish (…) of captain’s biscuits (which are always a moist and jovial sort of viand) > … scheepsbeschuit …. [Note: voor een Amerikaanse lezer is de ironie van de beschrijving niet duidelijk]  (Charles Dickens, Martin Chuzzlewit, 1943-1844, chapter 5)

Voorbeeld (BrE) scone:

Vertaaltips en dilemma’s:
(BrE) scone kan vaak onvertaald worden gelaten omdat de “scone” ook in Nederland bekend is. Maar dit geldt vooral voor de zoete variant die met jam en room bij de high tea wordt geserveerd. Als (BrE) scone wordt gebruikt voor de hartige variant, met bijvoorbeeld kaas, die qua receptuur dicht in de buurt komt van (AmE) biscuit, is een vertaling met “broodje” of bolletje” vaak beter:
Here put the [egg] yolk in this cup. (…) “Mix with milk. “(..) “Then we put it all in the floury stuff. (…) Where did you put the flour?”(…) “Pay attention: watch, or however are you going to be able to make scones by yourself?”(…) All of that and more contributed to the eccentric behaviour of cooking scones after ten o’clock in the evening. Scones with cheese would be eaten with tummy-ache after; anxious thought which fed them into the oven. > (…) Nu moet je opletten, hoe wou je anders ooit leren broodjes bakken? (…) Dit alles en nog meer dingen droegen bij tot zonderling gedrag, zoals het bereiden van broodjes na tien uur ’s avonds. Ze schoof de kaasbroodjes in de oven (…). (Frances Fyfield, A Question of Guilt / Schuldvraag, vertaald door Luud Dorresteyn, hfdst. 10)

(AmE) biscuit wordt op verschillende manieren vertaald. Nederlandse vertalers blijken de bijzondere betekenis van (AmE) biscuit niet altijd te kennen. Het levert soms vreemde vertalingen op waarbij het lijkt dat Amerikanen zich bij het ontbijt met “koekjes” volproppen die met “vette jus” zijn overgoten, of gevuld zijn met worstjes of ham.
She (…) warmed up store-bought biscuits. > Ze bakte voorgebakken witte bolletjes af (…) (John Grisham, Sycamore Row, vertaald door Jolanda te Lindert, De Erfgenaam, hfdst. 9)
– Harry Rex finally rolled in with a sackful of greasy sausage biscuits. > [Harry Rex kwam] eindelijk binnen met een zak vette
worstenbroodjes. (John Grisham, Sycamore Row, vertaald door Jolanda te Lindert, De Erfgenaam, hfdst. 37)
she attends tea parties at the homes of her friends where they nibble on imported biscuits >  (…) waar ze op dure koekjes knabbelen (John Grisham, The Chamber / Het Vonnis, vertaald door Jan Smit, 1994, hfdst 17) [N.B. In deze zin kunnen met “imported biscuits” bij de “tea” wèl Engelse koekjes worden bedoeld, maar het is ook mogelijk dat hiermee (Britse) scones worden bedoeld.]
FOUT – he had spent hours remembering the glorious humdrum of everyday life, the little things like a warm shower every day, the companionship of his dog, extra honey on his biscuits > (..) en de honing op zijn beschuit . (John Grisham, The Chamber / Het Vonnis,
vertaald door Jan Smit, 1994, hfdst 41)
FOUT – she made real buttermilk biscuits the size of small saucers. > ze bakte roomboterkoeken zo groot als borden. (John Grisham, The
Chamber / Het Vonnis, vertaald door Jan Smit, 1994, hfdst 48)
FOUT – We’d eat these huge biscuits and drink hot cocoa. > Dan kregen we grote koeken  en warme chocolade. (John Grisham, The Chamber / Het Vonnis, vertaald door Jan Smit, 1994, hfdst 52)
FOUT – To my right is a coffee tray with biscuits and bagels. > Rechts staat een dienblad met koffie, koekjes en broodjes. (John Grisham, The Rainmaker, vertaald door Jan Smit, 1995, hfdst 34)
The waitress informed her that there were hot biscuits fresh from the oven. How could one say no. (…). She ate a biscuit with strawberry jam(…). > De serveerster vertelde haar dat er warme broodjes waren, vers uit de oven. (…) Ze at een broodje met aardbeienjam (…). (John Grisham, Gray Mountain / Dilemma, vertaald door Jolanda te Lindert, hfdst. 32)
The party began early with sweet potato biscuits straight from Reeva’s oven” . (…) [E]ven the crew members were chomping on biscuits. (…)  He “(…) ate a biscuit with ham (…). > Het feest begon vroeg, met zoete aardappelkoekjes uit Reeva’s oven. (…) [Z]elfs de technici zaten op koekejs te kauwen. (…) Hij (…) at een koekje met ham (…). (John Grisham, The Confession / De Bekentenis, vertaald door Hugo Kuipers, hfdst. 8)
– She moved back to the stove and dumped the big pan of bulbous biscuits on two tin plates. She shook flour into the deep grease to make gravy. (…) He (…) loaded his plate with pork and two big biscuits and poured the thick gravy over the whole mess (…). Granma (…) fell down to her breakfast, and broke down the soggy biscuits with her hard old toothless gums. > Ze ging terug naar het fornuis en stortte het grote bakblik met bolletjes op twee borden. Ze strooide meel in het vet om jus te maken. (…)  Hij (…) laadde zijn bord vol met spek en twee grote broodjes en overgoot alles met dikke jus (…).  Grootmoeder (…) viel op haar ontbijt aan en brak de doorweekte broodjes met haar harde, oude, tandeloze kaken. (John Steinbeck, The Grapes of Wrath / De Druiven der Gramschap, vertaald door Alice Schrijver, hfdst. 8)
Dutch oven biscuits or cornbread and plenty of gravy to go over it. > Broodjes in een gietijzeren braadpan gebakken of maisbrood, en veel jus om erover te doen. (John Steinbeck, The Grapes of Wrath / De Druiven der Gramschap, vertaald door Alice Schrijver, hfdst. 17)
FOUT – “Would you like some breakfast now? she asked them. “I’ve got eggs, bacon, grits, biscuits, and good hot coffee.” (…) Grits simmered in a closed pot. and Sean could could smell the biscuits rising in the oven. >Willen jullie nu ontbijt?” vroeg ze aan hen. “Ik heb eieren, spek, gort, koekjes en geode hete koffie.” (…) De gort pruttelde in de oven en Sean rook de koekjes in de oven. (David Baldacci, The Sixth Man / De Zesde Man, vertaald door Hugo Kuipers, hfdst. 25)
FOUT – Dennis (…) shared the (…) soldier’s breakfast this morning, fried salt pork and biscuits he’d brought from home soaked in grease. (> … gebakken pekel vlees en koeken die hij van huis had meegenomen en in het varkensvet had geweekt. (Elmore Leonard, Tishomingo Blues, chapter 23, vertaald door Theo Horsten)
FOUT – The folks could help themselves to (..) ham biscuits > …. toastjes met ham …. (Tom Wolfe, I Am Charlotte Simmons, chapter 1, vertaald door Wim Scherpenisse et al. als ‘Ik ben Charlotte Simmons’)
FOUT – they implored her for “grease”, (…) biscuits glopped with butter (…) > … crackers met dikke klodders boter erop. (Tom Wolfe, I Am Charlotte Simmons, chapter 23, vertaald door Wim Scherpenisse et al. als ‘Ik ben Charlotte Simmons’)

 

12. cracker / (AmE) cookie / (BrE) biscuit
(BrE) cream cracker ≈ (AmE) (soda) cracker
(BrE) cracker / (BrE) cream cracker is een specifiek commercieel gemaakt koekje.
(BrE) biscuit dekt de betekenis van zowel (AmE) cookie als (AmE) cracker.
(AmE) cookie is altijd een zoet koekje, en meestal zachter, voller, machtiger dan de Britse biscuit.
Zie ook de definitie van ‘cookie’ en ‘cracker’ in The Oxford Companion to Food.
De typisch Amerikaanse term cookie (meestal met stukjes chocola) is ook in Britse winkels steeds vaker te vinden.
Fowler’s Modern English Usage (2004):
“In Britain, apart from its Christmas, parties, and fireworks senses, cracker is used in cream cracker, a thin dry biscuit often eaten with cheese. in America, cracker is used in all these senses but the biscuits are crackers not cream crackers. In America an implement for crushing nuts is called a nutcracker or crackers, in Britain usu. nutcrackers.”

(BrE) cream cracker  (BrE) cream cracker
(BrE) cream crackers

(AmE) soda crackers   (AmE) soda crackers
(AmE) soda crackers

 

13. cf. (BrE) currant bread / (AmE) raisin bread

14. chips
(BrE) chips (‘patat’) zijn groter en steviger (‘lumpier and chunkier’) dan (AmE) fries; sommige BrE menukaarten vermelden daarom soms fries wanneer er slankere en krokantere patat wordt geserveerd.
Omgekeerd staat de Britse ‘fish & chips’ ook in veel Amerikaanse (vis)restaurantjes en snackbars op de menukaart.
Bijvoorbeeld in kuststaten als Californië, Oregon, etc.
The BBI Combinatory Dictionary of English (3e editie, 2009) geeft de volgende Usage Note:

“Although ‘chips’ (= French fries) is generally BE, the expression [‘fish and chips’]  is CE [= Common English].”
AmE ook: (French fries), fresh fries, home fries, pan fries, American fries, etc. (Zie ook Paul Dickson’s Slang, 2006)
(BrE) crisps = (NzlE) cold chips
(BrE) chips = (NzlE) hot chips

Voorbeeld van AmE chips in de betekenis van “patat” (BrE chips / NzlE hot chips), bij de maaltijd, groter dan “fries” (?):
– Roxy has sandwiches and chips ready for lunch. (…) She was nibbling on a chip. > Roxy had broodjes en patat klaargezet voor de lunch. (…). Ze zat te knabbelen van een stukje friet. (John Grisham, Sycamore Row, vertaald door Jolanda te Lindert, De Ergenaam, hfdst. 22)

(BrE) fish & chips

 

15. AmE aanduidingen voor koolzuurhoudende frisdrank (a carbonated beverage)
Volgens de Atlas of North American English (by Lobov, Ash & Boberg) kun je in de VS (en Canada) zeker 6 verschillende benamingen aantreffen die als gangbaar worden beschouwd, afhankelijk van waar je bent. De vier belangrijkste zijn ‘soda’, ‘pop’, ‘coke’, en ‘tonic‘.
‘Soda’ gebruikt men met name in het Noord-Oosten (inclusief New York State, behalve het westelijk deel), de Midatlantic States, the Upper South, en het oostelijke deel van North Carolina. Evenals in het gebied om St. Louis, en in het zuidwestelijke deel van de VS (delen van Arizona, Utah, Nevada, en Calofornia). Ook in het zuiden van de VS kom je ‘soda’, ‘diet soda‘, etc. tegen.

Voorbeeld:
– … he needed something to drink … a soft drink … they stopped and bought sodas …(John Grisham, The Summons, chapter 24)
‘Pop’
  (= ‘soda pop‘) is gangbaar in het Noorden (behalve New York State & South-East Wisconsin), het Mid-Westen van de VS (inclusief Pittsburgh), de noord-westkust (Pacific Northwest) , en Canada (behalve Montreal en Winnipeg) .

Voorbeelden:
Brand went out to get a pop and came back. (Scott Turow, Innocent, ch. 33)
– “How can soda from that fucking machine be eighty-five cents?” he asked. “Jody gets it at safeway for twenty cents a can. (Scott Turow, Innocent, ch. 33)

– Large foaming bottles of soda pop. (Scott Turow, The Laws of Our Fathers, p. 544)
‘Tonic’ (komt in delen van New England voor, o.a. Boston (Massachussets) en Manchester (New Hampshire).
Coke’ betekent in het zuiden van de VS gewoon ‘frisdrank’, niet persé een cola. Volgens Paul Dickson’s Slang (2006) is dit het geval in Oklahoma & delen van Tennessee.
(‘Soft  drink‘ ‘is gangbaar in New Orleans & Atlanta, en ‘cold drink’ hoor je in the South ook zo nu en dan.)

Voorbeeld:
– He orders up a soft drink for each of us. (Scott Turow, Innocent, ch. 28) (= ‘a pop’)
N.B. ‘pop’ is ook een verouderde BrE term voor ‘a sweet fizzy non-alcoholic drink’. (Zie OALD)

16. eggflip / eggnog
(BrE) eggflip (hot drink with beer, liquor and egg) ≠ (AmE) eggnog (traditional Christmas drink with milk or cream, whipped egg, sugar, nutmeg and usually a liqueur or liquor such as whiskey or brandy/cognac)

17. coriander/cilantro
(AmE) coriander = een specerij, zaadjes van de korianderplant (Coriandrum sativum)
(AmE) cilantro = (AmE) Chinese parsley: een keukenkruid, verse blaadjes van de korianderplant (Coriandrum sativum)
Zie: The Prentice Hall Dictionary of Culinary Arts
(BrE)  coriander: in de Britse keuken gebruikt men voornamelijk de verse blaadjes van de korianderplant

18. muffin / English muffin / cupcake
(AmE/CanE/AusE) muffin:
a baking-powder-raised sweet sponge mizx baked in deep patty tins to a soft doughy consistence. Sometimes with fresh or dried fruit, glacé cherries, honey or maple syrup (from: Charles Sinclair’s Dictionary of Food)

(Ned) muffin wordt meestal als een soort cake-je gegeten, terwijl het in Amerika ook bij het ontbijt wordt gegeten (breakfast muffins) met allerlei soorten hartige vullingen (bijvoorbeeld: blueberry or bran muffin with butter, and orange juice or coffee).

(BrE) muffin = (AmE/AusE) English muffin, (AusE ook🙂 breakfast muffin
Dit is een dun rond (gist)broodje, een soort plat kadetje, vergelijkbaar met een zachte Nederlandse ‘beschuitbol’ (maar dan horizontaal in twee ronde schijven doormidden gesneden).
a yeast-raised dough made with strong flour, milk, a little semolina and salt, rolled out and cut in 8-cm rounds, proven and cooked on a griddle or hot plates for about 7 minutes each side until golden brown (from: Charles Sinclair’s Dictionary of Food).

(BrE) crumpet = een zoete variant, die bijv. met boter wordt geserveerd; een BrE crumpet houdt het midden tussen een dikke (AmE) pancake en een English muffin.

(AmE) cupcake = (BrE ook:) fairy cake
een cake-je met de vorm van een (American) muffin, maar kleiner en zoeter, bereid met een fijner beslag, bedekt met een glazuurlaagje (AmE frosting, BrE icing*), en in een papieren muffin-vormpje.

Voorbeeld (AmE) English muffin:
She had a toasted English muffin (…). (John D. MacDonald, One Fearful Yellow Eye, chapter 3)

cupcakes
(BrE ook:) fairy cakes

(AmE) muffins
= breakfast muffins

(BrE) breakfast muffins (BrE) breakfast muffins English muffins /  (BrE) breakfast muffins

(BrE) crumpet

 

19. shrimp/prawn (= garnaal)
In het Brits-Engels wordt een duidelijk onderscheid gemaakt tussen de kleinere garnaalsoorten (BrE shrimps) en de grotere soorten ( BrE prawns), terwijl  in het Amerikaans-Engels de term shrimp zowel voor de kleinere als de grotere garnaalsoorten wordt gebruikt.
Alleen de allergrootste Britse prawns (king prawns / tiger prawns) wordt ook in het AmE wel prawns genoemd. De term prawn wordt in de AmE spreektaal ook wel (oneigenlijk) voor sommige kreeftsoorten gebruikt. Zie hieronder:
(BrE) shrimp = kleine garnaal(soorten), verkocht per gewicht (pounds)
(BrE) prawn = grotere garnaalsoorten, steurgarnaal, gamba (“Crustaceans” zoals common prawn, spot prawn, northern prawn, deepwater prawn, king prawn, tiger prawn)

(AmE) shrimp = kleine én grotere garnaalsoorten, schaaldieren van de Crustacean-familie, in de volgende gewichtscategorieën:
collosal shrimps (up to 10 per American pound-weight)
jumbo shrimps (11-15 per pound)
extra large shrimps (16-20)
large shrimps (21-30)
medium shrimps (31-35)
small shrimps (36-45)
miniature shrimps (circa 100 per pound)
titi shrimps  (circa 400 per pound)

(AmE) prawn:
(1) (BrE) king prawn: allergrootste garnaalsoort van het geslacht Penaeidae, die verkocht worden met een lengte van 7,6 tot 10,1 cm, groter dan (AmE) shrimp; de term is ongetwijfeld (?) ook van toepassing op ’s werelds allergrootste garnaal de (BrE) tiger prawn (Penaeus monodon) die wel 36 cm lang kan worden en dan maximaal 650 gram weegt

(2) ook oneigenlijk gebruikt voor elke grote (AmE) shrimp, met name voor de (AmE) jumbo shrimp (van het geslacht Palaemonidae); ze worden vaak per stuk verkocht (er gaan maximaal 15 stuks in een Amerikaans pound)
(3) soms ook oneigenlijk gebruikt (imprecisely used) voor een kleine kreeftsoort (lobster) van 15,2 tot 19,3 cm lang, met name voor deCaribbean lobster, Danish lobster, Dublin Bay lobster, Florida lobsterette)
N.B. Volgens Alan Davidson in de Oxford Companion to Food komt de term ‘prawn’ in AmE (bijna) niet voor:
In alle gevallen geldt, volgens hem onder het lemma ‘prawn‘, dat “what the British call prawns (…) would be called shrimps by Americans”.Onder het lemma ‘shrimp’ voegt hij daaraan toe dat “in North America the name ‘prawn’ is practically obsolete and is almost entirely replaced by the word ‘shrimp’“. (AmE) shrimp wordt volgens hem i.p.v. prawn gebruikt ‘even for the largest species’. Maar “if the word ‘prawn’ is used at all in America it is attached to small species”.

20. lemonade / orangeade / cordial
(BrE) lemonade = citroenfrisdrank mèt prik (7Up/Sprite/etc.)
(AmE) lemonade* = citroenlimonade (zonder prik), kwast (vergelijk BrE: (lemon) squash),
Zie bijv. John Steinbeck in The Red Pony of in The Wayward Bus: “Mrs Pritchard was sipping a lemonade. (…) ‘I just can’t drink old bottled things,’ Mrs. Pritchard explained. ‘I like just the pure fruit juice.'” (hfdst. 12)
(BrE) orangeade = sinas (met prik)
(AmE) orangeade = sinaasappellimonade/-siroop, ranja (zonder prik), of sinas (met prik)
(vergelijk BrE: orange squash / orange crush)
(AmE) squash = (BrE) marrow = pompoen
(BrE) cordial = vruchtenlimonade
(AmE) cordial = likeur*
N.B. Hoewel de OALD de verschillende BrE en AmE betekenis van het woord cordial benadrukt (zie OALD 9e editie, 2015), komt de betekenis ‘likeur’ ook in het Brits voor, met name in verband met de term cordial glass.
Cordial glass is ook in Brits-Engels een ‘likeurglaasje’, ook wel pony glass genoemd, vaak van mooi kristal op een lange sierlijke poot, beroemd uit de 18e eeuw, ook voor brandewijn, soms bekend als een Dutch cordial glass (= likeur-, kruidenbitter-, of jenerverglaasje op pootje)

21. cafe, (AmE) delicatessen, (AmE) deli*, sandwich bar/shop, (AmE) diner, lunch counter, (formerly:) luncheonette
Eenvoudige eetgelegenheden, zoals wegrestaurants, stationsrestauraties, snackbars, lunchrooms, broodjeshuizen, eethuizen, en cafetarias, waar je voor een kop kofie, thee, ontbijt en lunch terecht kunt, zijn er in de VS en het Verenigd Koninkrijk in alle soorten en maten. BrE: take away or eat in / AmE: sitdown and takeout (= food to go).


De Britse eetgelegenheden waar je een eenvoudig ontbijt en lunch kunt krijgen, met een niet-alcoholische drank, heten meestal cafes, waar je aan tafeltjes (eventueel op een buitenterras/straatterras) bediend wordt; in sandwich bars / sandwich shops heb je meestal zelfbediening en kun je het gekochte ook meenemen; afhankelijk van het soort etenswaren/broodjes/beleg/thee/koffie/etc. , heten deze eetgelegenheden vooral in de steden ook wel deli, deli-style, continental deli, delicatessen, of zelfs patisserie (in het laatste geval meestal met de nadruk op cakes en pastries).
In de VS heten de ‘fast-food’ eetgelegenheden waar je aan tafeltjes (vaak zgn. booths) bediend wordt, meestal diner, cafe, sandwich shop of coffee shop (!); de eenvoudigste diners heten ook wel greasy spoons, en in drugstores/pharmacies/general stores kom je aan doorgaande wegen ook vaak lunch counters, voorheen ook vaak luncheonettes genaamd, en/of soda fountains tegen (met, i.g.v. de soda fountain, de nadruk op ijs, frisdrank, milkshakes). Zie website (link).

Voorbeeld (AmE) lunch counter / greasy spoon:
– Duke’s was little more than a lunch counter, a greasy spoon with an open grill under a spattered aluminum hood (…). (Scott Turow, The Burden of Proof, chapter 21)
– A door at the end of the lunch-counter opened into the Chicoy’s bed-sitting room (…) Scott Turow, Reversible Errors, chapter 22)
This noon Lenore and I order out for lunch from the office, sandwiches in brown bags from the greasy spoon. (Steve Martini, Prime Witness, chapter 32)

(AmE) soda fountain = (BrE) milk bar
N.B. Voor een vergelijking van de (AmE) soda fountain en de (BrE) milk bar, zie de Oxford Companion to Food (Alan Davidson): “The similarity of milk bars and their principal products (the milkshake and the ice-cream sundae) to the US soda fountain might lead us to ignore their independent origin.”
(AmE) deli, delicatessen = “broodjeszaak”= een winkel/eetgelegenheid/afhaalzaak voor het afhalen of ter plaatse consumeren van bijv. een lunch of ontbijt, met verse, fijne levensmiddelen, kant-en-klaar producten, belegde broodjes, salades, koffie, en andere niet-alcoholische dranken.
Eind negentiende eeuw waren (AmE) delicatessens (delis) voornamelijk door Duitsers en Alsatiërs gerunde winkels die verpakte en ingeblikte voedingswaren verkochten en die o.a. vanwege de zondagsopening vaak de functie van drogisterijen (grocery stores) overnamen; ze werden ook bekend door de Joodse specialiteiten die er werden verkocht. Volgens het Amerikaanse Prentice Hall Dictionary of Culinary Arts: a grocery store that specialises in cooked meats (e.g. pastrami and corned beef) and prepared foods (e.g. potato salads and pickles); traditionally, the foods were of Jewish cuisines, but other ethnic foods, especially Italian are now included.

De (AmE) deli heeft er in de loop van tijd de functie van eenvoudig (afhaal)restaurant bijgekregen. Het volgens USA Today beroemdste voorbeeld van een typisch Amerikaanse deli (sinds 1937) is de Carnegie Deliaan 7th Avenue in New York, tussen 54th en 55th Street. Specialiteiten: pastrami, corned beef, sandwiches met royale porties rundvlees (at least a pound), matzoh ball soup, potato pancakes, chopped chicken livers, smoked salmon, en cheesecakes.

      Carnegie Deli
De (AmE) deli is meestal zelfbediening waar je aan een counterbediend wordt en waar eten ook kan worden meegenomen (takeout).Een voorbeeld van een populaire Amerikaanse ‘afhaal-deli’ is Togo’s (een sandwich-shop-keten die sinds de fusie met  Dunkin’ Donuts aan de Oostkust sinds eind jaren-90 ook wel Dunkin’ Deli heet).   (AmE) deli

De (AmE) deli waar je kant-en-klare broodjes, salades, en andere lunch- of ontbijt kunt eten of afhalen, heet in BrE doorgaans sandwich bar (of soms: sandwich shop); je vindt ze veel in de grote Britse steden; ook worden veel (BrE) cafés, en (BrE) coffee shops wel op deze manier ingericht; de thee- en koffie-gelegenheid (café).
Voorbeelden van dergelijke (deli-style) Britse fast-food eetgelegenheden (cafes, snack shops, tea rooms, sandwich bars/shops, delis, etc.) in Londen (zie ook link):

Chives: een ‘sandwich and coffee bar‘ aan Woburn Walk, nabij het vroegere woonhuis van dichter W.B. Yeats, en vlakbij Euston Station, Londen, met freshly-cut sandwiches, breakfast, hot & cold beverages, hot dishes, soup, salads, freshly ground coffee, espresso, Danish.
Café Deli / Cafe Delicatessen: Covent Garden, Londen.
Cafe Spreads Deli Group: met o.a. een sandwich bar aan de Lansdowne Road, Londen.
Coffee Republic: een ‘deli’ aan South Molton Street, Londen.
Picollo Bar: een ‘high quality sandwich bar‘ aan Shepherd Street, Londen; met broodjes, koffie, spaghetti, breakfast, fruit, lasagna, pasta, fruit, frisdranken; eat in or take away.
Neal’s corner sandwich shop (Monmouth Street, Londen)
Patisserie Sharon (sandwich bar aan Store Street, off Gower Street, Londen)

(BrE) delicatessena “delicatessen” in the traditional British sense in Knightsbridge, London

(BrE) delicatessen = een winkel of winkelafdeling zoals hierboven, maar dan niet om ter plaatse te consumeren.

N.B.
De OALD (9e editie, 2015) vermeldt alleen de betekenis van “delicatessen” die in BrE gangbaar is: “a shop/store or part of one that sells cooked meats and cheeses, and special or unusual foods that come from other countries”.
De van oorsprong Amerikaanse betekenis wordt in de OALD niet genoemd, ook al wordt het ook in de meer cosmopolische delen van het Verenigd Koninkrijk steeds gangbaarder. Het café in de Foyles-boekenwinkel aan Charing Cross in Londen heeft bijvoorbeeld de toevoeging ‘deli-style‘ gekeregen (2014).En ook Gaby’s Deli aan Charing Cross Road (established in 1965) is een voorbeeld van een restaurant/cafë met afhaalbalie volgens Amerikaans model.
 

(BrE/AmE/AusE) ‘continental deli‘: een (AmE) deli met hoofdzakelijk continentaal-Europese (Italiaanse, Franse, Duitse, etc.) fijne etenswaren (koude vleesproducten, kazen, noten, salades, pasta, etc.).
Let op: het Engelse woord snackbar heeft dezelfde betekenis als in het Nederlands (zie OALD: a place where you can buy a small quick meal, such as a sandwich). De OALD vermeldt echter niet de betekenis die je in het Amerikaans-Engels wel eens tegenkomt, waarbij de snackbar de scheiding vormt in een “open keuken” tussen bijv. het keuken- en woonkamergedeelte (ook wel den-kitchen combo genaamd):
– there was “a narrow snackbar separating the den from the kitchen” (from: John Grisham’s The Rainmaker).

22. whisky / whiskey:
whisky = geproduceerd in Schotland (Scotch whisky), Canada, of Australië
whiskey = geproduceerd in Ierland of in de VS (= bourbon)
Deze spellingsregel wordt vaak verkeerd gebruikt. Vooral wat betreft de spelling van Canadese whisky.
De 7e editie (2005) van de Oxford Advanced Learner’s Dictionary (OALD) vermeldt bijvoorbeeld abusievelijk dat de -ey spelling “NAmE” (Noord-Amerikaans Engels) is. In de 8e editie (2010) is deze aanduiding veranderd in “US, Irish”; terwijl de spelling met “ey” voor CanE onvermeld blijft.

Voorbeelden waarbij een Amerikaans boek voor de Britse markt is gepubliceerd, en waarbij de spelling van “whiskey is veranderd in “whisky“.
De corrector was zich daarbij niet bewust van de algemene regel dat Amerikaanse “whiskey ook in het Brits-Engels óók als “whiskey” gespeld wordt:
– In de Britse uitgave van John Steinbeck’s The Wayward Bus (Corgi Books 1957, hfdst 11) wordt de Amerikaanse bourbon-whiskey op een ongebruikelijke manier gespeld als “whisky.
– De spelling “bourbon whiskey” in  de Amerikaanse uitgave van Edna Ferber’s Giant (Pocket Books Inc, 1952, chapter 23) werd in de Britse versie (The Companion Book Club) ten onrechte veranderd in “bourbon whisky“.

Wikipedia (link) vermeldt dat een paar bekende Amerikaanse whiskeys/whiskies, zoals Maker’s Mark “(gedistilleeerd in Kentucky) en George Dickel (uit Tennessee), de spelling ‘whisky’ hanteren:
“Maker’s Mark is one of the few American made whiskeys to be spelled in the Scottish form, “whisky,” as opposed to “whiskey.” Technically, in United States law, the official American spelling is “whisky”; however, the historic American spelling of “whiskey” is tolerated, and the vast majority of American distillers spell the word with the “e”. The few American distillers who use the spelling without an “e”, such as Maker’s Mark, tend to have a Scottish heritage.” (link)
“George Dickel’s Tennessee Whisky uses the traditional Scottish spelling of whisky (as opposed to whiskey). Reportedly, this is because Dickel believed his product to be as smooth and high in quality as the best Scotch whiskies.” (link)

23. (AmE) sultana: ook een merknaam voor zowel blanke als donkere rozijnen

24. inhoudsmaten van bierglazen: pint / jug / schooner
(AusE) jug = een ‘pul’ bier met een inhoudsmaat van 1,14 liter ( prijs in 2008 ca. AUD 10,- tegen AUD 4 voor een schooner)
(BrE)
jug = ( AmE) pitcher = (Ned) schenkkan
(AmE) jug = (Ned) kruik

(AmE) pint = ca. 0,473 liter
(BrE) pint = ca. 0,568 liter

(AmE) schooner = groot bierglas met inhoud van 1 (AmE) pint of meer
(Aus) schooner = groot bierglas van variërende grootte. Zie uitleg hieronder m.b.t. Australische bierglazen.

(AusE) pot (of beer) = een glas bier van 285 ml / 10 fluid ounces, in Tasmanië ook wel een ten, of in Western Australia een middy (= inhoudsmaat die tussen een glassen een schooner in ligt); en in South Australia ook wel schooner genoemd, met dus een kleinere inhoud dan de schooner in de rest van Australië!
(AusE) schooner: in New South Wales, Queensland, Northern Territory een vaak tulpvormig bierglas met een inhoudsmaat van 0,425 liter / 15 fluid ounces. In South Australia, Western Australia en Tasmania noemt men dit een pint (kleiner dus dan een (BrE) pint = ca. 0,568 liter of de AmE pint = ca. 0,473 liter, zie note 25). In South Australia heeft een schooner een afwijkende inhoud van 0,285 l. en in Victoria is het 0,485 liter.
In februari 2012 kostte in een café in Adelaide (South Australia) een schooner(inhoud daar 285 ml) AUD 4,50, terwijl een pint (0,425 ml) daar AUD 5,50 kostte.
(AusE) glass: een bierglas met een inhoud van 200 ml / 7 fluid ounces, in New South Wales, Tasmania en de Northern Territory ook wel een “seven” genoemd, in South Australia een butcher, in Victoria, New South Wales en Western Australia gewoon a beer (in W-Australië ook: bobby), en met name in Queensland a glass. In Tasmania kent men ook nog een 6-ounce en 8-ounce glass: d.w.z. “a six” / “an eight”.

(AusE) schooner

Voorbeeld (AmE) schooner:
– Already seniors intent on savoring every minute of precious cruise time were drinking the frozen cocktail du jour, a Lingonberry Lapp Frappe, from schooners that took two hands to handle safely. (Jonathan Franzen, The Corrections, p. 292)

25. BrE en AmE maten en gewichten (link).

Inhoudsmaten: BrE AmE  
teaspoon (tsp) ±5 ml ±5 ml AusE: ±6 ml
dessertspoon (dsp) ±12 ml X

Opmerking: “Oddly enough, dessert spoon is given is given in England, as well as America, to an implement which is of service in dealing with dessert in the american sense only.” (Horwill)
(AmE: dessert = BrE: sweet course)

tablespoon (tbsp) ±15 ml ±15 ml AusE: ±18 ml
fluid ounce (fl oz) ±28,4 ml ±29,6 ml  
gill ±142 ml (¼ pint) ±118 ml (¼ pint)

ScotE: 71 ml (1/8 pint)
England also: a gill of beer = ½ pint (284 ltr)

cup ±248 ml (10 fl oz) ±236 ml (8 fl oz)  
pint ±0,568 ltr ±0,473 ltr  
quart ±1,36 ltr ±0,946 ltr  
gallon ±4,5435 ltr ±3,785 ltr  
bushel ±36,38 ltr ±35,4 ltr  
barrel afhankelijk van het gebruik variërend van de imperial beer barrel van ±164 ltr (36 imperial gallons)

afhankelijk van het gebruik variërend van de US wine barrel: ±119 ltr (31½ US gallons), US oil barrel: ±159 ltr (42 US gallons)

 

In de VS wordt de inhoud van een drinkbeker of ander drinkgerei gewoonlijk in ounces uitgedrukt. Op benzinestations met een koffiemachine, in fountainbars of café’s kun je vaak een meegebrachte thermosfles laten (bij)vullen, waarna de cassièr(e) of serveerster/bediende de prijs bepaalt op basis van het geschatte aantal ‘ounces’. Melkpakken, etc. worden per quart of gallon verkocht. Benzine verkoopt men in gallons (in sept. 2011 was de gallonprijs van ca. $1.90 in California tot soms $ 1.50 in de prairiestaten als Wyoming en Nebraska).
N.B. In het apothekersbedrijf gelden andere inhouden voor de ’teaspoon’, ‘dessertspoon’,  ’tablespoon’, ’teacup’:
1 teaspoon = 1 fluid drachm
1 dessertspoon = 2 fluid drachms
1 tablespoon = 4 fluid drachms
1 teacup = 3 fluid ounces
Zie ook: The General Rule, A Guide to Customary Weights and Measures, Vivian Linacre, 2007)
Zie ook de Wikipedia website (link).
Of gebruik een online omrekentabel voor het vergelijken van Britse en/of Amerikaanse gewichten, inhoudsmaten, afstanden, oppervlaktes, afstanden, etc: link.
Let ook op de verschillende BrE en AmE schoen- en kledingmaten.(let vooral op de damesmaten): link.

Alcoholinhoud / Proof spirit
175 UK proof degrees = 200 US Proof degrees = 100% alcohol
Toelichting
:
“Spirits sold in the UK are usually 30 percent under proof (i.e. 70 degrees), corresponding to a 40 percent alcoholic content. This 7/4 ratio reflects (approx.) the fact that pure alcohol equals 175.25 degrees proof (’75 over proof”). But the US proof scale differs: a US whisky of 80 degrees proof equating to 70 degrees on the UK scale.”
(Uit: The General Rule, A Guide to Customary Weights and Measures, van Vivian Linacre, 2007, pp. 125/126)
Voorbeeld:
Een fles Amerikaanse whiskey van 86 Proof (American) heeft hetzelfde alcoholpercentage (42%) als een fles Schotse whisky van 75 UK Proof degree
N.B. Most Scotch whisky is exported at 86 Proof American while most American whiskeys are sold at 90 or 100 Proof American.” (The General Rule, p. 126)

Temperaturen: “degrees“: AmE in Fahrenheit / BrE in Celcius
0°C = 32 °F
Omrekenformule: … °F = 32 + 1,8 x .. °C
Doordat vanaf de jaren-60 en -70 in landen als het Verenigd Konkinkrijk, Canada, Australië, Nieuw-Zeeland, en bijna alle andere landen ter wereld temperaturen in Celsius worden gemeten, en in de VS (en enkele kleine landen zoals Belize, Palau, Guam, Puerto Rico, en de Amerikaanse Maagdeneilanden) de temperaturen voor dagelijkse doeleinden nog steeds in Fahrenheit worden uitgedrukt, kan dit tot verwarring leiden. Ook in een Brits boek dat in, bijvoorbeeld, de jaren-50 van de 20e eeuw is geschreven of vertaald, kan deze verwarring ontstaan.
Voor verdere informatie en voorbeelden m.b.t. “degree” zie noot 49 in het hoofdstuk Landbouw en Natuur (Agriculture and the Natural World)

26. gravy
BrE (= jus): juices, extracts and scrapings plus some of the fat from the pan in which meat, fowl or game has been roasted (can be mixed with flour to make a roux) = roast gravy
Alan Davidson in The Oxford Companion to Cooking: “In French meat cookery, ‘jus’ is roughly equivalent to honestly made thin gravy in the British tradition.”
AmE (= braadsaus): sauce made from the fat-free juices, extracts and scrapings from the pan in which meat, fowl or game has been roasted, mixed with wine or stock, reduced, seasoned and possibly cream added

Voorbeelden (AmE) gravy:
(AmE) giblet gravy = een populaire Amerikaanse dikke braadsaus van (gevogelte-)orgaanvlees.
(AmE) redeye gravy = gravy made by deglazing the dish in which ham is baked or roasted with water or coffee plus a little brown sugar
– In de roman The Firm beschrijft John Grisham hoe Abby McDeere een gravy (‘veal piccata’) maakt:
“The scallops were sautéed in hot oil for three minutes until the veal was tender; then removed. She poured the oil from the pan and added wine and lemon juice until it was boiling. She scraped and stirred the pan to thicken the sauce. She returned the veal to the pan and added mushrooms and artichokes and butter. She covered the pan and let it simmer.”
– These [steaks] were enormous fried slabs, flat, gray, served with a thick flour gravy. (Edna Ferber, Giant, chapter 9)

Vertaaltips en dilemma’s:
De specifieke culinaire betekenis van (AmE) gravy komt in Nederlandse vertalingen vaak niet goed tot uitdrukking. Het tweetalig woordenboek van Van Dale houdt het op “vleessaus”. En het Culinair Woordenboek van Liesbeth Spreeuwenberg geeft een beschrijving: “een saus van braadvocht, eventueel aangemaakt met room, boter, bloem, wijn, e.d.”. In een meer informele context (spreektaal) doen vertalers soms zelfs geen enkele moeite om de specifieke Amerikaanse betekenis tot uitdrukking te brengen, en houden het maar gewoon op de dunne Britse (en Hollandese) variant “jus”.
Voorbeelden (AmE) gravy:
“We’re having roast chicken and dressing and giblet gravy and mashed potatoes, even if it is summer.” > “We eten gebraden kip met jus en nog een saus en aardappelpuree, ondanks de hitte.”( John Steinbeck, The Winter of Our Discontent / Wintertij van Tegenzin, vertaald door Rein F. Herman, hfdts 21) “Giblet gravy” is een populaire Amerikaanse dikke braadsaus van (gevogelte-)orgaanvlees.
– She shook flour into the deep grease to make gravy. (…) He (…) loaded his plate with pork and two big biscuits and poured the thick gravy over the whole mess (…). > Ze strooide meel in het vet om jus te maken. (…)  Hij (…) laadde zijn bord vol met spek en twee grote broodjes en overgoot alles met dikke jus (…).  Grootmoeder (…) viel op haar ontbijt aan en brak de doorweekte broodjes met haar harde, oude, tandeloze kaken. (John Steinbeck, The Grapes of Wrath / De Druiven der Gramschap, vertaald door Alice Schrijver, hfdst. 8)
Dutch oven biscuits or cornbread and plenty of gravy to go over it. > Broodjes in een gietijzeren braadpan gebakken of maisbrood, en veel jus om erover te doen. (John Steinbeck, The Grapes of Wrath / De Druiven der Gramschap, vertaald door Alice Schrijver, hfdst. 17)
– She (…) reduced and darkened the kraut gravy. > Ze (…) kookte de zuurkooljus in tot hij donker werd (…) (Jonathan Franzen, The Corrections, “At Sea”,vertaald als De Correcties door Marian Lameris et al.)

 

27. (AmE) hushpuppies = een gerecht van kleine gefrituurde maismeelkoekjes dat vooral in de zuidelijke VS wordt gegeten , geserveerd met bijvoorbeeld coleslaw (zie hiernaast). Vaak als bijgerecht bij vis/zeevoedsel. (link)
  (AmE) hushpuppies

Voorbeeld (AmE) hushpuppy/ies:
– Jerry Boylan ate his oysters with lemon; he’d loosen the meat, then raise the shell to his mouth, let the oyster slide in, and as he began to chew, shove a hushpuppie into his mouth and take a sip of beer. (Elmore Leonard, Bandits, chapter 15)
– Over catfish and hushpuppies, they agreed to meet again in a few days. (John Grisham, The Appeal, chapter 11)

28. verpakkingen: container, pack, packet, case, roll can, etc.

kratje bier = (BrE) crate of beer / (AmE) case of beer
blikje bonen = (BrE) tin of beans / (AmE) can of beans (Zie OALD ‘can)*
beker yoghurt = (BrE) pot of yoghurt / (AmE) container of yoghurt
rol plakband = (BrE) reel of Sellotape / (AmE) roll of Scotch tape
filmrol = (BrE) reel of film / (AmE) roll of film
doosje aardbeien = (BrE) punnet of strawberries / (AmE) basket of strawberries
(BrE) tin / can = (AmE) can
(BrE) can: voor drankjes, voedsel, verf, etc.
(BrE) tin: niet voor drankjes
*OALD ‘can‘, 9e editie, 2015:
– NAmE can is the usual word used for both food and drink.
– In BrE can is always used for drink, but tin or can can be used for food, paint, etc.

BrE AmE  
a packet of cornflakes a box of cornflakes een doos cornflakes
a packet of biscuits a package of cookies a pakje koekjes
a packet of mints/sweets a roll/pack of mints/candy een rol pepermunt/snoep
a packet of crisps a bag of chips een zak(je) chips
a packet of cigarettes a pack/package of cigarettes een pakje sigaretten
a sachet of sugar/sauce/shampoo a packet/pack of sugar/etc. een zakje suiker

Voorbeeld (AmE) pack of sugar:
Brown swirled a pack of sugar into his cup. = … strooide een zakje suiker …. (David Baldacci, King and Maxwell, ch. 58)suikerklontje =  (BrE) lump of sugar / (AmE) cube of sugar

Voorbeelden (AmE) pack of cigarettes:
everybody here (..) smoked two packs [of cigarettes] a day. (Elmore Leonard, Touch, chapter 6)
he was (…) into his third pack of cigarettes since Saturday morning. (Elmore Leonard, The Hunted, chapter 3)
He took out a pack of cigarettes and got one lit. (Elmore Leonard, Out of Sight, chapter 16)
Adele came out of the kitchenette with a Diet Coke and a pack of cigarettes. (Elmore Leonard, Out of Sight, chapter 12)
Mickey (…) got a pack of cigarettes from her purse. (Elmore Leonard, The Switch, chapter 22)
Stick got a pack of cigarettes from his dresser. (Elmore Leonard, Swag, chapter 18)
She smoked a pack of cigarettes a day. (Michael Crichton, Five Patients)

Voorbeelden (AmE) package of cigarettes:
– She had a nearly flat package of cigarettes. (Elmore Leonard, The Switch, chapter 10)
He went in the bedroom to get a fresh package of cigarettes. ( John D. MacDonald, April Evil, chapter 11)
– a cigarette package (John D. MacDonald, Bright Orange for the Shroud, chapter 1)

translator’s note
In Michael Crichton’s The Andromeda Strain (chapter 20) staat een voorbeeld van “a packet of cigarettes” in een Amerikaanse tekst. Zie ook Crichton’s gebruik van “a pack of cigarettes” in Five Patients).

29. (BrE) cafetière = (AmE) French press

(BrE) cafetière = (AmE) French press  

 

30. snifter / tumbler

(AmE) snifter (glass)
= (BrE) brandy balloon
= “cognac”glas

(BrE) snifter
(BrE ook) snifter
= whiskyglas

(AmE) tumbler(IntE) tumbler
= “whiskey”glas

 

Voorbeeld (BrE) snifter:
Carl [was] (…) presenting a snifter of brandy.(Frances Fyfield, The Art of Drowning, ch. 18)

Voorbeelden (AmE) snifter (glass):
A huge brandy snifter of orange juice sits in front of her on the formal china. (Scott Turow, Limitations, chapter 19)
a sherry snifter (Scott Turow, The Burden of Proof, chapter 37)
a snifter of brandy (Scott Turow, The Burden of Proof, chapter 50)
– Standing in the hallway (…) were two silver-haired men (…) holding snifters of brandy. (Stephen Frey, Day Trader, ch. 7)
He poured himself a cognac from the portable bar next to the television set, rolled amber reflections in the snifter glass (…). (Elmore Leonard, Split Images, chapter 7)

Voorbeelden van (BrE) tumbler:
a tumbler of Drambuie (Frances Fyfield, Seeking Sanctuary, ch. 5)
He took a swig from a tumbler of whisky. (Frances Fyfield, Without Consent, ch. 11)
a tumbler of neat gin (Frances Fyfield, Without Consent, ch. 6)

Voorbeelden van (AmE) tumbler:
Vic Canzarro fetched two more crystal tumblers from a shelf. To her recollection, Samantha had never tasted a brown liquor, straight up. (John Grisham, Gray Mountain, ch. 19)
– two fingers of bourbon in a tumbler. (Scott Turow, The Laws of Our Fathers, pp. 268/9))

31. shortbread / shortcake

shortbread / (BrE) shortcake  shortbread / (BrE) shortcake
shortbread, (BrE ook:) shortcake
= boterkoek
shortbread / (BrE) shortcake
shortbread
(BrE ook:) shortcake

(AmE) shortcake
(AmE) shortcake;
strawberry shortcake

(AmE) shortcakeshortcake

Voorbeeld (AmE) shortcake:
– Desert arrived: strawberry shortcake made with fresh berries and cream. (Tim Green, The Letter of the The Law, chapter 3, vertaald door Gerard Grasman , De Letter van de Wet)

32. afhaalmaaltijd
(BrE) take-away
(AmE) takeout, carryout, to-go, an outtake

Toelichting:
“In most of the United States it’s takeout (72%), but in a swath of the middle of the country – plus Washington, D.C. and Detroit – it’s carry-out (24%)” (source: Josh Katz, Speaking American, 2016). De varianten zijn algemeen bekend, en worden ook door elkaar gebruikt.

Voorbeelden van (AmE) carryout / carry-out:
– John Grisham (Arkansas, Mississippi), The Last Juror / The Brethren / Gray Mountain / Street Lawyer : a carry-out latte, carryout sushi, carryout lunch tacos (Gray Mountain, ch. 21), a Chinese carryout, the soup kitchen does carryout
– Elmore Leonard (Detroit), The Switch: a carryout box
– Scott Turow (Chicago), The Laws of Our Father

Voorbeelden van (AmE) takeout / take-out:
– John Grisham (Arkansas, Mississippi), Gray Mountain, chapter 23: take-out sushi
– Scott Turow (Chicago), Innocent: a takeout deli
– Elmore Leonard (Detroit), Pronto / Riding the Rap: Chinese takeout
– Jonathan Franzen (New Hampshire, north-eastern USA), The Corrections: Chinese takeout

Voorbeeld van (AmE) an outtake:
– Elmore Leonard (Detroit), Cat Chaser

Voorbeelden van (AmE) to-go:
– John Grisham (Arkansas, Mississippi), The Brethren: a to-go cup

33. hotchpot / hotchpotch / hotpot / hodgepodge
a. (BrE/AmE) hotchpotch = (AmE ook:) hodgepodge = mengelmoes, warboel, allegaartje (zie ook OALD)
b. (BrE meestal) hotpot = (AmE) hotchpotch = hutspot, ratjetoe, (soort stamppot)
De juridische betekenis van hotchpot (zowel AmE als BrE, in deze spelling!)= ± boedelvereniging (de vereniging van het bezit van een intestaat ter bewerkstelliging van een eerlijke verdeling onder de erfgenamen)
Fowler’s Modern English Usage (2004) vermeldt: “(…) in its main general senses, (a) a confused mixture, and (b) a dish of mixed ingredients, esp. a thick broth or stew made from meat and vegetables, the longer form hotchpotch is used. Hotchpotch (sense b), as a cookery dish, has been largely replaced in BrE by hotpot, a casserole of meat and vegetables, usu. with a layer of potatoes on top. “

34. pancake / flapjack
(BrE) pancake = (AmE) crepe (dun pannenkoekje, bijv. als nagerecht) = (Ned) flensje
(AmE) pancake = (Ned) (dikke) pannenkoek
(BrE/AusE/IreE/) flapjack = soort havermoutkoekje, mueslireep (ingrediënten: havermout, boter, bruine suiker, honing of stroop, vaak met extra noten, fruitstukjes,gebakken op een plaat en vervolgens in brokken of repen gesneden).
(AmE/CanE/SAfrE) flapjack = pannenkoek (in de VS een dikke pannenkoek met een diameter van ca. 10 cm, meestal synoniem met flapjack).


(BrE) pancake / (AmE) crepe
(AmE) pancake / flapjack
(AmE) pancake / flapjack
(BrE) flapjack
(BrE) flapjack


35. bestek = (BrE) cutlery = (AmE) flatware, silverware, flat silver 
In het AmE is het mogelijk de term “silverware” te gebruiken in de betekenis van ‘bestek’, wanneer het om stalen, of zelfs plastic bestek gaat. De Nederlandse term ’tafelzilver’ kent deze algemene, verruimde betekenis niet en is daarom lang niet altijd de juiste vertaling van (AmE) silverware. Overigens kent het Amerikaans ook de betekenis ‘zilvergoed‘.

“Do you need silverware?” is een vraag die bij een afhaalmaaltijd gesteld kan worden als je een plastic mes en/of vork (en/of lepel) krijgt aangeboden.

Voorbeelden (AmE) flatware, (usually) silverware, flat silver:
she laid out a napkin, a plate, wine-glasses, and a heap of flat silver. (John Steinbeck, Sweet Thursday, UK edition).
She’d already found plates and flatware (…). (Scott Turow, The Burden of Proof, ch. 5)
– She picked up a dull steel fork off the table and stared at it . (…) She looked again at the silverware.“(Scott Turow, The Burden of Proof, ch. 21)
 He also asked for some chopsticks. The Huan Li was so frankly commercial and unconcerned about authenticity, they set the tables with ordinary hotel silverware. > (…) gewoon horecabestek (…). (Tom Wolfe, The Bonfire of the Vanities, chapter 17, vertaald als Vreugdevuur der IJdelheden door Jan Fastenau et al.)
– she was setting the tables with plates and flatware. (John Grisham, The Client)
she laid out a napkin, a plate, and a heap of flat silver. (John Steinbeck, Sweet Thursda, chapter 15)
They were the only ones in the place, waiters setting tables around them, rattling dishes and silverware. (Elmore Leonard, Pronto, chapter 17)

Voorbeeld (IntE, BrE, AmE) silverware = zilvergoed:
Silverware turned black in a few days. (Michael Crichton, Jurrasic Park, Ballantine Books, p. 57)

Vertaaltips en dilemma’s:
(AmE) silverware is een algemeen woord voor ‘bestek’. Niet alle vertalers zijn zich daarvan bewust:
– Jack heard the clink of silverware – Henry the waiter setting the table (…). > Jack hoorde het getinkel van het zilveren bestek – Henry, de ober, dekte een tafel (…). (Elmore Leonard, Bandits, chapter 2, vertaald door José Tingo-Maria als “Tuig”)
All around, on shelves, (…) was … stuff … pieces of tarnished silverware, most of them knives and spoons (…). >  (…) zwart uitgeslagen zilveren voorwerpen, voornamelijk messen en lepels (…). (Tom Wolfe, A Man in Full, chapter 27, vertaald door Gerda Baardman et al., In Alles een Man)
The tables, ablaze with hotel silver and acres of stemware (…). A black waiter was approaching the next table to add some silverware. > (…) het hotelzilver (…).  Er liep een zwarte ober naar de tafel nast hen om er nog wat tafelzilver op te leggen.(Tom Wolfe, A Man in Full, chapter 16, vertaald door Gerda Baardman et al., In Alles een Man)
– Their table gleamed with a regular flotilla of stemware of every sort and squadrons of hotel silver. > Hun tafel glom van een regelrechte vloot met allerlei soorten glaswerk en eskaders hotelzilver. (Tom Wolfe, Back to Blood, chapter 7, vertaald door Mario Molegraaf)
– Flanking each angelic array of glasses were parades of silverware (…). > Naast iedere engelachtige reeks glazen lagen parades tafelzilver (…). (Tom Wolfe, AMan in Full, chapter 13,vertaald door Mario Molegraaf)
The guys and a couple of girls were tapping silverware against their big balloon-shaped wineglasses (…). > De jongens en een paar meisjes tikten met het zilveren bestek tegen hun grote ballonvormige wijnglazen (…)> (Tom Wolfe, I Am Charlotte Simmons, chapter 24, vertaald door Wim Scherpenisse et al.)

36. (BrE) crumble*, fruit streusel / (AmE) cobbler, grunt, slump, buckle, betty
– soorten vruchtendessert, ovenschotel met krokant deeglaagje
– niet vergelijkbaar met vruchtendesserts zoals (BrE) spotted Dick / plum duff


(AmE) grunt, slump

 

(BrE) spotted dick, plum duff
(BrE) spotted dick, plum duff

Verschillende vruchtendesserts uit de oven:
(AmE) betty – a baked pudding or casserole made of alternate layers of fruit, tossed with sugar and spices, and breadcrumbs. Apple Brown Betty made with brown sugar is the best-known betty. “Desert daterend uit koloniaal Amerika, gemaakt van lagen met suiker en specerijen op smaak gebracht fruit en broodkruim.” (uit: Liesbeth Spreeuwenberg, Culinair Woordenboek)
(AmE) buckle a single layer cake; Blueberry Buckle is the best known of the old recipes, but any berry can be used. Buckles most often have crumb toppings.
(BrE) crumble* – raw fruit covered with a crumbly pastry mixture before baking. The crumble often contains oats and nuts, in addition to flour, butter and sugar.
(AmE) cobbler – a deep-dish fruit dessert covered with a rich biscuit dough. The fruit is generally thickened with a little cornstarch or flour. Dough is cut into biscuits and the rounds are laid on top.
(AmE) crisp – shallow dish with fruit on the bottom and the crisp on top, usually with a bit of flour or cornstarch for thickening.

(AmE) grunt – an old-fashioned dessert from New England, usually made with berries or apples. The fruit is stewed with sugar and a soft biscuit dough is dropped.
(AmE) flummery: dessert van vruchten verdikt met maïzena, bijv. rhubarb flummery, raspberry flummery
(BrE) flummery: een gerecht op basis van havermout en melk (any of several soft, sweet, bland foods, such as custard. There are several types of flummery known throughout Europe. In Britain, Northern Europe and Russia flummery is a set dish made from the starch (sometimes fermented) derived from steeped grains (typically oats). In the Netherlands and France it’s a dish of milk and almonds set with gelatine (sometimes including eggs) and in Spain it’s a custard flavoured with sherry or Madeira.)

Voorbeeld (AmE) Apple Brown Betty:
He did therefore enjoy a rich dessert. Pecan pie. Apple Brown Betty. (Jonathan Franzen, The Corrections, p. 258)

pudding:
(BrE) pudding = algemene term voor toetje / (zoet) dessert
(AmE) pudding = (bijna altijd) een gekookte zoetemelkspudding op basis van melk en maizena (cornstarch), en op smaak gemaakt met bijv. chocolade.
“In Britain a pudding, narrowly defined, came to be seen as the principal or normal kind of sweet course at the end of a meal, and then by extension came to mean the sweet course; thus ‘What’s for pud, mum?’: a question to which the answer might be ‘ice cream’ or ‘an apple’.”(citaat uit The Oxford Companion to Food)

37. grill / broil
(BrE) grill en (AmE) broil worden vaak als synoniemen beschouwd.
Volgens zowel de Oxford Companion to Food (Alan Davidson, 2006) als de Oxford Advanced Learner’s Dictionary (OALD, 9e editie,
2015) kunnen (BrE) grill en (AmE) broil worden gebruikt voor het grillen van vlees onder òf boven een hittebron:
(BrE) grill = “to cook food under or over a very strong heat” (OALD)
(AmE) broil = “to cook meat or fish under  heat or over heat on metal bars” (OALD)

Volgens de Amerikaanse standaardboeken On Food and Cooking (McGee, 2004) en The Joy of Cooking (Rombauer, 2006) wordt (AmE) broil uitsluitend gebruikt voor het van boven verhitten van vlees in een oven, en (AmE) grill voor het verhitten van vlees door een heet vuur eronder:
“The term ‘grilling’ is generally used to mean cooking meat on a metal grate directly over the heat source, while ‘broiling’ means cooking meat in a pan below the heat source” (McGee, page 157)
Maar The Joy of Cooking voegt daaraan toe: “Whether you broil in an oven or grill over a hot fire, the principle is identical.” (p. 1046)

De OALD (9e editie, 2015) definieert (AmE) grill als volgt: “to cook food over a fire, especially outdoors”
Voor een voorbeeld van het algemeen gebruik van de Amerikaans-Engelse term ‘broil’ (ook voor het grillen van vlees boven een vuur in de buitenlucht, zie John Steinbeck’s Tortilla Flat: “They built a fire and broiled the ham and ate the stale bread” (Ch. 1).

Voorbeelden van figuurlijk gebruik van (AmE)  broil:
– “He [was] standing there for hours in the broiling sun at a Polish picnic on Labor Day (…)” (Joe Klein in Time, 20 Sep. 2010) = (IntE) ‘in the blazing/burning/scorching sun’ = ‘in de brandende/zengende zon’
– “The next day was broiling, almost the last, certainly the warmest, of the summer.” (The Great Gatsby, F. Scott Fitzgerald, 1925, hfdst. 7) = bloedheet, verzengend heet
– She began (…) broiling herself to the deep tan her skin took readily (…).  (John D. MacDonald, Pale Gray for Guilt, chapter 17)

Voorbeeld van figuurlijk gebruik van (BrE) broil = kokend, kolkend:
– “The sea was broiling along the promenade.”(Frances Fyfield, Blood from Stone (2008, ch. 3)

38. flour (= bloem, (bak)meel)
(BrE) flour = (AmE) cake flour
(BrE) plain flour = (AmE) all-purpose flour
(BrE) strong flour = (AmE ±) bread flour
(BrE) self-raising flour = (AmE) self-rising flour

39. slijterij
(AmE) package store / package shop / packie / liquor store
(BrE) off licence / offy
(AusE(NzlE ook:) bottle shop

(AmE) package store

(AmE) package store

(AmE) liquor store

(BrE) off-licence

(BrE informal) offy

(AmE) liquor store is de algemene term.
(AmE) package store/shop wordt vooral gebruikt in de staten Connecticut, Massachussets, Rhode Island, Georgia en Alabama. De oorsprong van deze term heeft te maken met de wet die in die staten geldt dat alcoholische dranken alleen in een afgesloten verpakking mogen worden verkocht.  In New England wordt de afgekorte vorm (AmE) packie ook gebruikt. (wikipedia link).

N.B. In zuidelijk Californië (Los Angeles) kan de term liquor store in het dagelijks spraakgebruik naar elke buurtwinkel en supermarkt (“convenience store, corner store, minimart, or similar small local neighborhood grocery store“) verwijzen.

Voorbeelden (AmE) package store/shop:
– “Do you have any aspirin?” She ignored him. “No, but I can run down to the package shop in the lobby and buy some.” (Steve Martini, Critical Mass, chapter 31)
– he volunteered to go into a package store to get her a bottle. (Scott Turow, Personal Injuries, chapter 25)
Why don’t you stop at a package store and we can sit out by the river. (Scott Turow, The Burden of Proof, chapter 23)
The bell on the package store dingled, and he went through the doorway behind his bar to the brightness of the store and sold a pint of blended to a yard man, and a bottle of Smirnoff to the tourist who came in right after the yard man. (John D. MacDonald, Condominium, chapter 11)

40. weckfles
weckfles = (BrE) Kilner jar = (AmE) Mason jar = (AmE) Ball jar = (AmE) Kerr jar
wecken = to put up = (AmE) to can

Voorbeeld (AmE) Ball jar:
wax-sealed Ball-jars containing species collected Charles Darwin (Dan Brown, The Lost Symbol, Ch. 11)

Voorbeeld (AmE) mason jar:
– Norm (…) brought out a mason jar. (Elmore Leonard, The Hot Kid, chapter 2)

Voorbeeld (AmE) Kerr jar:
My job was to peel tomatoes. Once peeled they would be chopped and placed into large pots and cooked just enough to soften them, then packed into Kerr quart jars, with a tablespoon of salt, and secured with new lids. We used the same jars from year to year, but we always bought new lids. A slight leak around the seal and a jar would spoil (…) (John Grisham, The Painted House, chapter 26)

Voorbeeld (AmE) to can = (Ned) wecken:
My mother decided she would “put up,” or can, some tomatoes. (John Grisham, The Painted House, chapter 26)

41. sherbet
(BrE) sherbet = limonade-bruispoeder (natriumcarbonaat + citroenzuur)
(AmE) sherbet = sorbet (BrE: sorbet)
Historische achtergrond:
The [BrE] cooling drink to which this name is applied is only a distant reminder of the true Oriental sherbet. It is a conconction of bicarbonate of soda, tartaric acid, sugar, &c., and is usually more pleasing to a juvenile than to an adult palate. In [AmE] the word has still a different use, as it denotes a variety of water ice. Mrs. Rorer in her Cook Book, describes it as a water ice stirred rapidly during the freezing, and distinguishes it from a sorbet, which is a stirred water ice with a one-egg meringue added after the mixture is frozen.”
(H.W. Horwill in Dictionary of Modern American Usage (1935, 1946)

42. entrée
(BrE) entrée = voorgerecht
(AmE) entrée = hoofdgerecht = (IntE) main course

Uit Fowler’s Modern English Usage (2004): “In cookery, an entrée is usually a dish served between the fish and meat courses, but also, esp. in America, the main dish of a meal.”

Voorbeelden (AmE) entrée:
Walter (…) ran down their waitress, and asked her to have their entrées boxed for takeout. > Walter (…) liep naar hun serveerster en vroeg of het keukenpersoneel hun maaltijden in meeneemdozen kon doen.  (Jonathan Franzen, Freedom, uit het hoofdstuk  “The Nice Man’s Anger“, p. 311)
– “H
ow about letting my entrée get here first? You may not be hungry, but I am.” > “Ik zit nog op mijn hoofdgerecht te wachten, man. Jij hebt misschien geen honger, maar ik wel.”(Jonathan Franzen, Freedom, uit het hoofdstuk  “Enough Already”, p. 368)
The entrée was prime rib, served with fried okra and boiled squash. “She laid off the grease today”, Mr. Lambert observed. (John Grisham, The Firm, hfdst 2)
– We sip our drinks and munch on. We are halfway between the salad and the entrée. ( (Steve Martini, Prime Witness, chapter 22)

Voorbeelden (BrE) entrée:
“So there’ll be three cold entrées, will there?’ asked the chef.” (War and Peace, vertaling van Rosemary Edmonds , Book II, part 1, hfdst. 2)

Voorbeeld (IntE) main course:
– The waiter brings out the main course, poultry braised in white wine (…) (Steve Martini, The Arraignment, chapter 18)
Then the Caribbean colonels arrived with the main course (…). (Tom Wolfe, AMan in Full, chapter 24)

Voorbeeld van een Amerikaanse auteur (Tom Wolfe) die zowel ‘main course’ als ‘entrée’ gebruikt, beide in de betekenis van ‘hoofdgerecht’ (voor niet-Amerikaans lezers kan dat de valse suggestie wekken dat er een verschil wordt bedoeld):
The main course (…) was quail, served with Auntie Bella’s own secret gravy (…) and Auntie Bella’s own biscuits and cornbread (…). (Tom Wolfe, A Man in Full, chapter 12)
– With dread he took a glance at the entrees …. all over $20 (…). (Tom Wolfe, A Man in Full, chapter 20)

Vertaaltips en dilemma’s:
Nederlandse vertalers kennen de afwijkende betekenis van (AmE) entrée (= hoofdgerecht) niet altijd:

The entrée was prime rib, served with fried okra and boiled squash. “She laid off the grease today” > Ze heeft het vet vandaag in de pan gelaten”, zei Lambert, toen het voorgerecht was geserveerd. (John Grisham, The Firm / Advocaat van de Duivel, vertaald door Mariëlla Snel, 1991, hfdst 2)
We are into the entrée. He’s picking at his veal with a fork (…). > We zijn aan het voorgerecht. Hij prikt met zijn vork in het kalfsvlees. (Steve Martini, Compelling Evidence / Onweerlegbaar Bewijs, vertaald door Thomas Wintner, hfdst 16)
There was gridlock on the line, delays on the floor. Twice she had to strike entrées from the menu because the kitchen (…) had run out of prep time. > Twee keer moest ze een voorgerecht van de kaart schrappen omdat ze in de keuken zonder haar niet genoeg voorbereidingstijd hadden. (Jonathan Franzen, The Corrections, “The Generator”, vertaald als De Correcties door Marian Lameris et al.)
– It was an unwritten rule in Hollywood, actors never ordered straight from the menu; they’d think of something they had to have that wasn’t on it, or they’d tell exactly how they wanted the entree prepared, the way their mother in Queens used to fix it.  > …. of ze legden precies uit hoe ze hun voorgerecht bereid wilden hebben …. (Elmore Leonard, Get Shorty, chapter 25, vertaald door Marijke Versluys,”Geldschieter” )


43. (ontbijt)pap
(BrE) porridge = (traditioneel:) oatmeal porridge = (AmE) oatmeal = havermoutsepap
(AmE) grits = (traditioneel:) hominy grits = maisgriesmeel(pap)
(BrE) porridge “is usually eaten hot for breakfast with sugar and cream or milk” (uit: The Prentice Hall Dictionary of Culinary Arts, 2e editie, 2006). Zoals “porridge” (havermoutsepap) een traditioneel ontbijtgerecht is in het Verenigd Koninkrijk, is “grits” (= hominy grits, een maïspap) dat met name in het zuiden van de VS.
(AmE) grits = “In de VS (vooral in het Zuiden) van gepelde en gemalen maïskorrels”, met (Ned) “grutten” = “meestal van boekweit, haver of gerst” (uit: Culinair Woordenboek, Liesbeth Spreeuwenberg)
Een Nederlandse ontbijtpap als Brinta (voorgekookte volkoren tarwevlokken) lijkt qua bereiding op “instant grits“.
Het woord “Brinta” is overigens een afkorting van BReakfast INstant TArwe.
Grits (…) are cooked into a kind of porridge that’s especially beloved in the American South.” (uit: On Food and Cooking, Harold McGee, 2004, p. 480)
Grits are a favorite dish throughout the American South. Grits can be made from ground dried corn or hominy, and are ground and packaged in several ways: (1) old-fashioned grits are coarsely ground, (2) quick-cooking grits are more finely ground, and (3) instant grits are already cooked and dried. (…) Grits are delicious cooked plain, served topped with butter or a fried egg (…) or baked in a casserole (…).” (uit: Joy of Cooking, Irma Rombauer, 2006)
Grits = “Coarsely ground dried maize kernels, usually boiled in water until soft, traditionally served with bacon and eggs for breakfast. Also called hominy grits.” (uit: Dictionary of Food, Charles Sinclair, 2005)
Voorbeelden (AmE):
– She put away eggs, pancakes, bacon, and grits. (David Baldacci, The Forgotten, 2012, chapter 55)
– Zie ook hoofdstuk 21 uit The Innocent, van Baldacci.

The waitress delivered oatmeal for Mr. Amburgh. (John Grisham, Sycamore Row, ch. 8)
She (…) made omelets and cheese grits and warmed store-bought biscuits. (John Grisham, Sycamore Row, ch. 8)
– She placed Jake’s toast and grits in front of him. (John Grisham, Sycamore Row, ch. 29)
Vergelijk:

(AmE) semolina = (Ned) maïzena, zie bijv. Dictionary of Food, Charles Sinclair.

Vertaaltips en dilemma’s:
Nederlandse vertalers weten niet altijd wat ze met het (AmE) grits aanmoeten. De associatie met ‘grutten’ en ‘gort’ (vgl. BrE grits) werkt verwarrend. Verder gaat de combinatie van deze typisch (zuidelijk) Amerikaanse ontbijtpap met ‘kaas’ het inlevingsvermogen van Nederlandse vertalers soms te boven:
– Ze bakte (…) omeletten met geraspte kaas, bakte voorgebakken witte bolletjes af (…) (John Grisham, Sycamore Row / De Erfgenaam, vertaald door Jolanda te Lindert, hfdst. 7, ch. 8) > cheese grits = (griesmeel)pap met kaas
– Ze zette Jakes toast en gortepap voor hem neer. (John Grisham, Sycamore Row / De Erfgenaam, hfdst. 29)

44. bloedworst
(BrE) black pudding = (AmE) blood sausage = (Ned) bloedworst
Opmerking:
“While “blood sausage” in English is understood in Britain, the term is applied only to foreign usage (e.g., in the story The Name-Day by Saki), or to similar blood-based sausages elsewhere in the world.” (zie wikipedia, link)

Voorbeeld (AmE) blood sausage:
Amari and his watchers had been dutifully following Rollo when he bought a newspaper, or blood sausage at the market, or visited a currency exchange. (Scott Turow, Personal Injuries, chapter 25)

45. pickle
(BrE) pickle = tafelzuur (condiment,eventueel onvertaald laten) = (CanE) marinades > vergelijk ook (AmE) relish (wikipedia)
(AmE) pickle = zure augurk = BrE gherkin = (IntE) pickled cucumber (wikipedia)
The BBI Combinatory Dictionary of English (3e editie, 2009) geeft de volgende Usage Note:
“In the United States, a pickle is a pickled cucumber. In Great Britain, the typical pickle is a thick sauce of pickled vegetables.”

46. maaltijden: tea, etc.
The BBI Combinatory Dictionary of English
(3e editie, 2009) geeft de volgende Usage Note bij (BrE) tea:
“In Britain, tea can also mean an afternoon or early evening meal where tea is served. A cream tea features scones, jam, and thick spreadable cream (such as clotted cream). High tea features more substantial food. In fact, high tea (old-fashioned) and tea can mean ‘early dinner’, or ‘supper‘ (‘we’re having gammon for tea’).”

The BBI Combinatory Dictionary of English (3e editie, 2009) geeft de volgende Usage Note bij ‘meal’:
“Because of the confusion in BE about dinner, supper, and tea, BE tends increasingly to use ‘evening meal‘ to avoid ambiguity. This is particularly true in official notices: “we offer tourists bed, breakfast and an evening meal”.  BE also to some extent uses ‘midday meal’ to avoid the potential ambiguity of ‘lunch’ and ‘dinner’.”

(BrE) teatime television = televisieprogramma’s tussen 5 en 7 uur ’s avonds
(BrE) timetime slot = periode tussen 5 en 7 waarin de BBC amusementsprogramma’s als Flog It!, Pointless, Eggheads, etc. uitzendt

(BrE) tea in de alledaagse betekenis van ‘warme (avond)maaltijd‘, ‘warm eten (aan het eind van de dag, begin van de avond) = (AmE) supper

(AmE) tea in de  betekenis ‘warme avondmaaltijd’
Deze betekenis komt ook voor in beschrijvingen van Amerikaanse schrijvers als Henry James (Boston, New England):

She forebore to show herself at tea –  a repast which, on Sundays, at six o’clock, took the place of dinner. (Henry James, Washington Square, Penguin Books, p.152)

Voorbeelden (AmE) supper = warme avondmaaltijd, ongeveer synoniem met de meer formele term dinner:
Fortunately, Momma was so busy getting ready for the supper – she insisted on calling it supper, because having four people over for “dinner” sounded suspiciously like a party- that she didn’t pay all that much attention (…). The guests were invited for “supper” at six, and in Alleghany County, people were on time.  (Tom Wolfe, I am Charlotte Simmoms, chapter 27)
Supper was eaten before daylight faded completely. (L.P. Holmes, Apache Desert, chapter 10)
my TV dinner = my supper (Nancy Taylor Rosenberg, Interest of Justice)

47. top up / top off
Voorbeelden (AmE):
– The waitress topped off their cups. (John Grisham, Gray Mountain, ch. 25)
Mattie topped off their coffee. (John Grisham, Gray Mountain, ch. 36)

48. tafel dekken
(BrE) lay the table*
(AmE meestal:) set the table
Voorbeeld van (AmE) lay the table:

my mom [was] laying the table for the four of us on the porch that night. (Scott Turow, Innocent, ch. 34)

49. cooker / stove
(BrE) cooker = fornuis*
(AmE) cooker = (ook:) kookpan

Voorbeelden BrE:
– a kettle bubbled on the cooker (Frances Fyfield, Perfectly Pure and Good, ch. 8)
– a camping cooker (Frances Fyfield, Trial by Fired, ch. 4)
– There was an industrial-sized gas cooker (…). (…)  the stove (…) (Frances Fyfield, Staring at the Light, chapter 6)

Voorbeelden AmE:
a sleek square commercial cooker with a gleaming copper hood. He allowed the gloved finger of one hand to brush over the maker’s name on the front of the stove as he passed by (…)> (Steve Martini, Double Tap, Prologue)

50. huishoudfolie, aluminiumfolie, zilverpapier
plastic (huishoud)folie = (BrE) (plastic) cling film, plastic foil*, plastic wrap* = (AmE ook:) Saran wrap
aluminiumfolie = (BrE) aluminium cling film, aluminium foil = (AmE) Reynolds wrap, aluminum film/foil , silver foil

Voorbeeld (AmE) Saran wrap = plastic huishoudfolie:
– He struck the automatic into his belt, reached under again and drew out the cassette, done up in Saran wrap. (Elmore Leonard, Split Images, chapter 19)

Voorbeeld (AmE) Reynolds wrap = aluminiumfolie:
[They] fried dope on a sheet of Reynolds wrap so they could inhale the fumes. (Tom Wolfe, Back to Blood, chapter 9)

Voorbeeld (AmE) aluminum foil = aluminiumfolie:
– He gave him a small capsule, sealed in aluminum foil. (Michael Crichton, The Andromeda Strain, chapter 12)

Voorbeeld (AmE) silver foil:
– Michael Crichton, Jurasic Park, Ballantine Books, p. 176

51. ketchup / catsap / catsup
(BrE) ketchup
(AmE) ketchup, catsap, catsup

Voorbeeld (AmE) ketchup:
– Michael Crichton

Voorbeeld (AmE) catsap:
– Elmore Leonard, Cat Chaser

Voorbeeld (AmE) catsup:
– John Steinbeck, The Winter of Our Discontent, chapter 16

52. (bedrijfs)kantine = (AmE) cafetaria, (grote kantine bij school, universiteit, gevangenis, etc.) commissary = (BrE) canteen
(AmE) commisary wordt gebruikt voor (1) bedrijfskantine, van een grote organisatie universiteit, flimstudio, etc. (2) een besloten winkel in een gevangenis of militaire kazerne
Voor de betekenis van (BrE) canteen = (AmE) hip flask = (Ned) veldfles, heupflacon, zie ook note 80 bij ‘same word’.

Voorbeeld (AmE) commissary = kantine:
– Becker was in the (…) commissary enjoying a popover (…). (Dan Brown, Digital Fortress, chapter 3)
– Despite his large salary, Tankado went to work on an old Moped and ate a bag lunch alone at his desk instead of joining the rest of the department for prime rib and vichyssoise in the commissary
. (Dan Brown, Digital Fortress, chapter 6)
I think I ate in the commissary. (Nancy Taylor Rosenberg, Interest of Justice)

Voorbeeld (AmE) cafetaria:
the hospital cafetaria (Michael Crichton, A Case of Need)
the little cafetaria (Michael Crichton, Disclosure, Arrow Books, p. 344)

53. (AmE) jello / Jell-O = (BrE) jelly = (Ned) gelatine
Voorbeeld (AmE ook figuurlijk) Jell-O = gelatine:
–  Acosta turns to Jell-O in his seat. (Steve Martini, The Judge, chapter 26)
He’s looking at my sandwich , wondering why he got Jell-O and chicken soup . (…) Jonah toys with the Jell-O , wiggling the little squares with the point of his spoon . (…) He shovels a square of Jell-O with the little teaspoon. (Steve Martini, The Attorney)
In front of a jury, Jack is likely to possess the credibility of Jell-O – a lot of wiggles and all transparent. (Steve Martini, Undue Influence, chapter 8)
By the time they landed, Rathmann was Jell-O. (Tom Wolfe, The Right Stuff, chapter  14)
– (…) a faded blue sun pad beside a pool as still as lime Jell-O. (John D. MacDonald, Condominium, chapter7)

54. classificatie en bereiding van eieren
Zie ook Paul Dickson’s Slang.
Classificaties van grootte van eieren (zie Liesbeth Spreeuwenberg’s Culinair Woordenboek):
British egg sizes: numbers 1 through 7
American egg sizes: jumbo, extra large, large, medium , small, pee wee

roerei = scrambled egg (AmE ook:) wrecked egg
spiegelei = (AmE) sunny side up
gepocheerd ei =
(AmE) a shirred egg = a poached egg
(AmE) once over easy (= easy over),
(AmE) medium
(AmE) over hard
(AmE) egg over light

Voorbeeld (AmE) egg over light:
Puller had decided on breakfast: three eggs over light, bacon, grits, hash browns, toast, and coffee. (David Baldacci, Zero Day, chapter 19)

55. glazuur  = (Bre) icing = (AmE) frosting
Voorbeeld (AmE) frosted = geglazuurd, met een laagje glazuur:
– the frosted weddig cake (Scott Fitzgerald, The Great Gatsby)

56. boterhamvlees = (AmE) cold cuts, lunch meat
Voorbeeld (AmE) cold cuts:
Evon helped the women carry in a dozen heaping trays of cold cuts, which had been sent to Mort’s house by friends offering comfort. (Scott Turow, Personal Injuries, chapter 31)

Voorbeeld (AmE) lunch meat:
– Nancy Taylor Rosenberg: Trial by Fire, Interest of Justice

57. (AmE) (American) waffleBelgian waffle (zie ook wikipedia)
(AmE) (American) waffle = soort Belgische wafel, maar wat dunner en minder luchtig, als voedzaam zoetig of hartig ontbijtgerecht met bijvoorbeeld bacon opgediend. Bijvoorbeeld: “fried chicken and waffles”, “a waffle breakfast. Vergelijk (American) biscuit: zie note 11.
(AmE) Belgian waffle = Belgische wafel
(Bre/IntE) wafer = (AmE) waffle cookie = (Ned) wafelt(je), kniepertje
(BrE ook) waffle = kletspraat
nieuwjaarsrolletje = rolled wafer, (AmE ook) rolled wafer cookie
stroopwafel = thin waffles with a syrup filling

Voorbeelden (AmE) waffle = wafel als ontbijtgerecht:
Samantha bought a copy of the Roanoke Times and read it in an empty café while she ate a waffle with bacon.  (John Grisham, Gray Mountain, chapter 15)
– She stirred me awake and then went to the galley to fix waffles and sausage. (…) Would you like your waffle black or charred? (John D. MacDonald, Free Fall in Crimson, chapter 19)

58. (AmE) hash browns = (ongeveer) opgebakken aardappelen met uitjes
Een Amerikaans ontbijtgerecht.
Vergelijk andere typisch Amerikaanse ontbijtgerechten zoals: grits, biscuits, waffles, hushpuppies.
“In kleine stukjes gesneden gekookte aardappelen die (meestal in spekvet) bruin worden gebakken. Vaak wordt er een koek van gevormd die aan twee kanten wordt gebakken. Soms met uien.” (uit: Liesbeth Spreeuwenberg, Culinair Woordenboek)

Voorbeelden (AmE) hash browns:
Their plates of food came and they spent some time digging their way through eggs, bacon, toast, and hash browns … (David Baldacci, The Innocent, chapter 71)
– a breakfast dinner of scrambled eggs, bacon, sausage gravy, hash browns and pancakes. (Stephen Frey, Day Trader, chapter 20)
Don’t spoil my hash browns (John D. MacDonald, The Lonely Silver Rain, chapter 13)

59. gehakt
(AmE) ground meat = (AmE) hamburger (meat) = (BrE) mincemeat

Voorbeelden (AmE) hamburger (meat), als niet-telbaar zelfstandig naamwoord:
– He threw open the freezer and removed some hamburger meat so it could thaw for dinner. (Nancy Taylor Rosenberg, Interest of Justice, chapter 9)
– Thursday’s special was hamburger, and Brody had seen enough chopped meat for one day. > De donderdags specialiteit was en Brody had voor die dag genoeg gehakt vlees gezien. [Juiste vertaling: “gehakt”] (Peter Benchley, Jaws, 1974, vertaald door A.M. Braunet, chapter 3)
There was some hamburger (…), and twelve cans of soda pop. >(….) en twaalf blikjes mineraalwater (Peter Benchley, Jaws, 1974, vertaald door A.M. Braunet, chapter 5) [Opmerking: “some hamburger” geeft expliciet aan dat het hier gaat om een niet-telbaar zelfstandig naamwoord, een  “mass noun”, dus de verkorte vorm van hamburger meat]

Opmerking:
In (AmE) wordt ‘een hamburger’ of een ‘broodje hamburger’ (telbaar zelfst. naamw.) aangeduid met “a hamburger” (op basis van een plak vlees van rundergehakt). “A hamburger” wordt vaak afgekort tot ‘burger’. In (BrE) is de betekenis van “a burger” minder strikt verbonden met “beef” (rundvleesgehakt) dan in  de VS. (AmE) sandwich (= ook: broodje) kan er dan voor in de plaats komen. (Zie ‘same word’ note 70)(AmE) a chicken sandwich = (BrE) a chicken burger = (Ned. kipburger, chicken burger)In many English-speaking countries outside the United States, including the United Kingdom, Ireland, Canada, Australia and New Zealand, a piece of chicken breast on a bun is known as a chicken burger, which would generally not be considered to be a burger in the United States; Americans would generally call it a chicken sandwich, but in Commonwealth English a sandwich typically requires sliced bread and anything with a bun is usually considered a burger. (zie: wikipedia link)

60. slang words & colloquialisms
Zie o.a. Paul Dickson’s Slang, The Topical Dictionary of Americanisms (2006):

Ned. BrE AmE
bocht, goedkope rode wijn plonk jug wine, dago red
opkikkertje (= a tipple*) pick-me-up pick-up
slap bier, ‘paardenpis’ , ‘slootwater’ (horse piss) swipes, cat-lap (?), gnat’s piss —-
gerstenat (bier) sods
saffie fag ciggie, butt
peuk fag-end, dog-end butt-end
bakkie (koffie), troost   java, joe (voorbeeld: “he drank some of the java (David Baldacci, Hell’s Corner)
Proost! Cheers! Here’s how!
borrel, neut (IntE: a tipple) a tipple, a snifter  
drankje, iets te drinken bevvy  
drank (alcoholisch)   hooch
kroeg boozer, local gin mill
kroegtijger, kroegloper   barfly
zatlap piss-artist boozer
zuipfestijn piss-up, booze-up, slosh-up  
zatlap, dronkelap, zuipschuit   lush, boozer (BrE: boozer= kroeg)
‘de bob’    DD, designated driver ( DDK = designated drunk)
eettent (IntE: noshery, voorbeeld: James Ellroy, L.A. Confidential)   eatery, greasy spoon
 kroeg(je)    watering hole, dive
(voorbeeld: “Next to the parking lot was a greasy little dive with neon beer signs covering the windows. She looked inside the open door for help, but thought, how stupid. It was filled with drunks.“(John Grisham, The Pelican Brief, chapter 13), “a dive on Broadway up from Chinatown” (James Ellroy, L.A. Confidential)
bikken, kanen, opschrokken, schransen, verslinden
(IntE: guzzle, nosh, put away, scoff, tuck away, polish off, etc.)
to scoff* scarf (up/down) (voorbeeld: James Ellroy, L.A. Confidential), snarf (up/down),
chow down, pig out, pork out, scoff,
inhale, wolf down
iets te bikken (IntE: grub) nosh, tuck chow, munchies (Voorbeeld: “I told the crew chief not to keep food up here, but the guys don’t listen. They cram their munchies all over the place.” (David Baldacci, True Blue)
schranspartij nosh-up  
sigarettenpeuk fag-end, dog-end snipe
boterham, bammetje butty  
luxe broodje    (Danish pastry), Danish, bear claw (West),
maple bar (North-West), Bismarck (Mid-West)
hagelslag, ‘muisjes’    jimmies (Boston & northern New England),
sprinkles (New York & Connecticut), ants (Rhode Island),
shots (west of Hudson), cake decorations
pannenkoeken   griddle cakes / hotcakes (sometimes in north-east),
flapjacks (South & West), wheatcakes (North)
 vegetarische kost, ‘konijnenvoer’   roots and berries

61. Meer voorbeelden van BrE en AmE ‘keukentermen’
knock back dough (AmE: punch down dough);
top and tail berries (AmE: clean berries);
whip*/whisk eggs or cream (AmE: beat* or whip eggs or cream);
black cherries (AmE: bing cherries);
dough/mixture (AmE: batter?);
dried milk (AmE: dry milk);
scone (AmE: soda biscuit);
ground nut oil (AmE: peanut oil);
head celery (AmE: bunch celery);
lean bacon (AmE: Canadian bacon);
omelette (AmE: omelet);
pickled cucumber (AmE: dill pickle);
root ginger (AmE: ginger root);
soured cream (AmE: cultured sour cream);
water biscuits (AmE: crackers/matzos);
gut fish (AmE: clean fish);
pudding basin (AmE: oven-proof bowl);
cooking apple (AmE: boiling apple)
toffee apple (AmE: caramel apple)
fina (AmE: Algerian clementine)
veal cuts (AmE: American veal cuts)
dehydrate (AmE also:) anhydrate
crème renversée (AmE: baked custard)
Bologna sausage (AmE: baloney sausage)
Spanish onion (AmE: Bermuda onion)
Anaheim chilli (AmE: Californian chilli, California pepper)
quahog clam (AmE: chowder clam, Merceneria merceneria)
golden syrup (AmE: corn syrup)
corn syrup (AmE: glucose syrup)
crackling (AmE: cracklins)
choux opastry (AmE: cream puff pastry)
cottage cheese* (AmE also: Dutch cheese, pot cheese)
(sea) girdle*, sea tangle (AmE also: finger kombu)
fruit streusel (AmE: fruit crumble)
American fudge cake (AmE: fudge cake)
conchiglie (AmE: giant shells)
buck rarebit (AmE: golden buck cheese)
thick skirt (of beef) (AmE: goose skirt)
vine leaves (AmE: grape leaves)
green bacon (AmE: plain bacon)
spotted dick, plum duff (vergelijk AmE: grunt, slump)
polenta (vergelijk AmE: mush) (maïspap)
shortcrust pastry*, short pastry* (AmE: piecrust pastry)
royal icing (AmE: royal glaze)
sand eel (AmE: sand lance, kleine vissoorten van de families Ammodytidae & Hypotychidae)
lemon verbena* (AmE ook: Scarlett O’Hara herb, blaadjes van Aloysia triphylla)
Sapsago* (AmE: Schabzieger, kaassoort)
arame* (AmE: sea oak, Japanse bruine zeewier, Eisenia bicyclis)
sea girdle*, sea tangle (AmE: finger kombu, bruine zeewiersoort Laminaria digitata)
alaria, murlins, brown ribweed (AmE ook: wing kelp, Alaria esculenta)
floating islands*, iles flottantes (AmE) snow eggs
sugar pastry (AmE: sugar crust pastry)
watercress (AmE: winter rocket, Rorippa nasturtium aquaticum)
yellow rocket (AmE: winter cress, Barbarea vulgaris)
yeanling (AmE: yeaning, een jong lammetje of geitje)
Danish pastry* (AmE: a Danish)
pickles (CanE: marinades, vergelijk ook AmE: relish)
fig roll (AmE: fig newton; vierkant koekje gevuld met vijgenjam)

Oxford Companion to Food (diversen)
(BrE) Smyrna fig = (AmE) Calimyrna fig
(BrE) white oregano = (AmE) Lebanese oregano
(BrE) Yorkshire pudding = ± (AmE) popover

Brits-Engelse woorden zonder direct Amerikaans-Engels equivalent:
Anwick stew, afternoon tea, ale flip, ale gruel, ale jelly, apple cheese, apple cream bun, apple hedgehog, naked apple, baked pudding, bangers, bangers and mash, bap, barm cake, batch loaf, beef cervelat, beef hare, befsteak fungus (= poor man’s beefsteak, best end of veal, black cap pudding, blade of prok, blancmange, body skirt, bogue, Bovril, brandy sauce, bread butter sausage, bread pudding, brown bread icecream, Christmas pudding, chuck ribs of beef, chump chops, chump of pork, cushion of veal (= nut of veal), drop scone (= dropped scone, Scottish pancake, Scotch pancake, griddle pancake, flapjack scone, griddle cake), elevenses, filet of lamb/pork/veal, foreloin of pork, fore rib of beef (= standing rib roast), ginger pudding, halibut (Hippoglossus hippoglossus), margarine (= marge), marinade, marmite, mash, neck fillet, neck of beef (= clod), pickling spice, plate (goedkoper soort rundvlees van de rib), plot toffee (served on Guy Fawkes night, Nov. 5), ploughman’s lunch, point steak, rice crispies, roast beef (traditionally served with Yorkshire pudding, horseradish sauce and roast gravy) roly-poly pudding, rump steak, shepherd’s pie (met lams- of schaapsvlees), cottage pie (met rundergehakt), spare ribs (niet gelijk aan AmE spare rib!), steak and kidney pie, steak and kidney pudding, tipsy cake (niet gelijk aan AmE tipsy pudding), trifle, tripe (and onions)

Amerikaanse termen zonder direct Brits-Engels equivalent:
albedo, alewife (Alosa pseudoharengus), algin (bindmiddel), almond powder, alpino (a variety of salami), amarelle (variety of cherry), American icing (= boiled frosting, boiled icing), amorphous sugar, anadama bread, angel cake, apaz onion, apee (type of biscuit), apple brown Betty, apple pandowdy, apple schnitz, armadillo sausage, Armenian cucumber, Arundel mullets, Ashley bread, awenda bread, baby beef, veal and ham pie, bachelor’s button, bakepan, baker’s cheese, banana fig, banana pepper, bananas Foster, baptist cake, hustler (= holy poke, huff juff), batter bread (= spoon bread), beef cotto, beefsteak, berry sugar, bibb lettuce (a variety of butterhead lettuce), bing cherry, bird cherry (= pin cherry, Prunus pennsylvanica), biscuit trotini (nagerecht), bishop’s cake, Bismark filler, black bass, black bottom pie, black duck, Cayuga duck, blackened, black Mike, black walnut, blueberry muffin, blue meat, bluepoint (type of oyster), bobotee, bockwurst, boiled custard, boiler onions, boova shenkel, Boston lettuce, boula, brandoff puff, bran flour, brit (= jonge haring), broiler (young chicken), brown betty, browned flour, brownie, Brunswick stew, brush roast, buffalo wings, burgo (= mulligan stew), burpless cucumber, burro banana (= chunky banana), buster, butter clam, buttercrunch lettuce, buttercup squash, butter swirls, Ceasar salad, can syrup, celtuce (= stem lettuce), chocolate chip cookies, chuck, chuck roll, clabber, club steak, cocktail avocado, cocozelle squash, compressed yeast, confetti sugar, corbina (= corvina), cornmeal, cottage potatoes (= country fried potatoes), cracked wheat flour, cracker, cracker flour, cracknel, crackseed, cush (= a cornmeal pancake), Dariworld, deep-dish/deep-pan pizza, delmonico steak (= spencer steak), demi-loaf, double-decker sandwich, flake salt, flank steak (= London broil), foam cake (= angel cake), fortune cookie, French carrots (= carrettes), French icing, fresh ham, fruit leather, fudge frosting, gold beet, Graham flour, Graham rusk, granola, green snap bean, groundhog (= woodchuck, whistle pig), hero sandwich (= hoagie, grinder, Italian sandwich, sub, submarine, torpedo), johnny cake, hoe cake, honey tangerine (= Murcott tangerine, Smith tangerine), hot fudge, hutch (kast voor servies, tafelgoed, etc.), instant flour, jagger (= pizzasnijder), maple syrup, maple sugar, nilo maize (Sorghum vulgare, glabrescens), mulligan stew (= burgoo), nepaul pepper, (to) oven-fry, (to) pan, (to) pan-broil, pan-derssed, pan drippings, pastrami, patty shell, peanut lfour, oecan pie (often served at Thanksgiving), pearl rice, pepperoncini, pepperpot, Persian melon, phosphated flour, pickling salt, pig-in-a-blanket, pinbone steak, protose steak (kunstvlees), quick bread, redeye gravy, Christmas melon (= Santa Claus melon), sand sugar, seasoned salt, smoked beef (= sliced beef, dried beef), slapjack, (to) smoke-roast, (to) smother, tipsy pudding (niet gelijk aan AmE tipsy cake), wedgebone steak, whip topping (= a non milk-fat substitute for whipping cream), wing rib of beef, to yearn (stremmen van melk), white cake (zonder eidooier), yellow cake (met eidooier), yelt (= young sow)

The above information is under constant review. For comments, please contact: info@vertaalbureaus.biz